De modehoogtepunten van 2024: Een jaar van impact en innovatie

Als we terug­kij­ken op 2024, heeft de mode-indu­strie een aan­tal inspi­re­ren­de ont­wik­ke­lin­gen gezien, met mer­ken en ont­wer­pers die hun toe­wij­ding aan duur­zaam­heid, soci­a­le impact en cir­cu­lai­re inno­va­tie heb­ben ver­groot. Van baan­bre­ken­de pro­jec­ten tot gemeen­schapsini­ti­a­tie­ven, het jaar is een bewijs van hoe cre­a­ti­vi­teit en ver­ant­woor­de­lijk­heid hand in hand kun­nen gaan.

Waarom 2024 een cruciaal jaar is voor EU-wetgeving en duurzaamheid

Het jaar 2024 is een bepa­lend moment geble­ken voor zowel de EU-wet­ge­ving als de inspan­nin­gen op het gebied van duur­zaam­heid, met belang­rij­ke ont­wik­ke­lin­gen die de toe­komst van het mili­eu­be­leid vorm­ge­ven. De ambi­ti­eu­ze duur­zaam­heids­doel­stel­lin­gen van de EU Green Deal heb­ben dit jaar vorm gekre­gen en de weg vrij­ge­maakt voor een aan­tal belang­rij­ke veranderingen. 

Een over­zicht van de juri­di­sche hoog­te­pun­ten met betrek­king tot duur­zaam­heid in de mode-industrie:

• Febru­a­ri: defi­ni­tie­ve goed­keu­ring van de richt­lijn om con­su­men­ten te mach­ti­gen voor de groe­ne overgang.
• Maart: Raad en Par­le­ment slui­ten een over­een­komst om ver­pak­kin­gen duur­za­mer te maken en ver­pak­kings­af­val in de EU te ver­min­de­ren.
• Mei: Euro­pe­se Raad geeft defi­ni­tie­ve goed­keu­ring aan:
  • De ver­or­de­ning voor een nettonulindustrie 
  • De Eco­de­sign for Sustai­na­ble Pro­ducts Regu­la­ti­on (ESPR)
  • Richt­lijn recht op reparatie
• Juli: Richt­lijn Cor­po­ra­te Sustai­na­bi­li­ty Due Dili­gen­ce (CSDD) treedt in werking

Succes van de akkoorden met Bangladesh en Pakistan

In janu­a­ri onder­te­ken­den meer dan 100 mer­ken en win­ke­liers het Bang­la­desh Vei­lig­heids­ak­koord, een belang­rij­ke mijl­paal in de ver­be­te­ring van de vei­lig­heid op de werk­vloer voor kle­ding­ar­bei­ders in Bang­la­desh. De over­een­komst bouwt voort op de voort­gang van het oor­spron­ke­lij­ke akkoord en zorgt ervoor dat fabrie­ken zich hou­den aan stren­ge vei­lig­heids­in­spec­ties en ‑nor­men om werk­ne­mers te beschermen.

Daar­naast heb­ben 100 inter­na­ti­o­na­le mer­ken en detail­han­de­la­ren zich ver­bon­den aan het Pak­is­taan­se Akkoord, wat een cru­ci­a­le stap voor­waarts bete­kent voor de vei­lig­heid en rech­ten van kle­ding­ar­bei­ders in Pak­is­tan. Het akkoord richt zich op kri­tie­ke kwes­ties op het gebied van vei­lig­heid op de werk­plek, waar­on­der de inte­gri­teit van gebou­wen en brand­vei­lig­heid, met als doel de suc­ces­sen in Bang­la­desh te herhalen.

Bei­de over­een­kom­sten vor­men een belang­rij­ke stap voor­waarts in het ver­ant­woor­de­lijk hou­den van wereld­wij­de mode­mer­ken en het pri­o­ri­teit geven aan de vei­lig­heid en waar­dig­heid van kledingarbeiders.

De EU Green Claims Direc­ti­ve bete­ken­de een gro­te stap voor­waarts in de aan­pak van green­was­hing bin­nen de indu­strie. In 2024 nam het Euro­pees Par­le­ment zijn stand­punt in eer­ste lezing aan en in maart 2024 keur­de de Raad een alge­me­ne aan­pak goed.

Afge­zien hier­van wer­den ver­schil­len­de high-pro­fi­le bedrij­ven in Neder­land, zoals KLM, Shell en Pri­mark, onder de loep geno­men van­we­ge mis­lei­den­de duur­zaam­heids­claims en het mis­lei­den van con­su­men­ten, wat leid­de tot een gro­te­re ver­ant­woor­dings­plicht en nauw­keu­ri­ge­re com­mu­ni­ca­tie rond­om duurzaamheidsinspanningen. 

In janu­a­ri 2025 vin­den de laat­ste onder­han­de­lin­gen plaats tus­sen EU-wet­ge­vers over de richt­lijn inza­ke groe­ne claims en de PEF (Pro­duct Envi­ron­men­tal Foot­print) met betrek­king tot tex­tiel, kle­ding en schoeisel. 

Dit lijkt een goe­de stap voor­waarts! Vol­gens ver­schil­len­de experts in de sec­tor zijn er ech­ter enke­le pro­ble­men bin­nen de Pro­duct Envi­ron­men­tal Foot­print die aan­dacht nodig heb­ben. De metho­do­lo­gie en bij­be­ho­ren­de regels moe­ten wor­den ver­be­terd omdat ze momen­teel de mili­eu­ef­fec­ten niet nauw­keu­rig genoeg weer­ge­ven. Vol­gens de hui­di­ge PEF-metho­do­lo­gie is poly­es­ter bij­voor­beeld het meest duur­za­me tex­tiel na lin­nen, ter­wijl wol de minst duur­za­me vari­ant is. 

Zowel de Euro­pe­se Com­mis­sie als het Euro­pees Par­le­ment erken­nen deze tekort­ko­min­gen en wil­len het PEF nog niet invoe­ren, maar de Euro­pe­se Raad wil wel graag naar bui­ten tre­den met de richt­lijn. Dit zou bete­ke­nen dat de PEF van­af dan in veel ander beleid zal wor­den gebruikt als de onaf­han­ke­lij­ke en betrouw­ba­re ben­ch­mark om duur­zaam­heid in tex­tiel te labe­len.

Evolutie van de richtlijn duurzaamheidsverslaggeving voor bedrijven (CSRD)

De CSRD werd offi­ci­eel van kracht in janu­a­ri 2024 en ver­plicht gro­te (+500 werk­ne­mers) en beurs­ge­no­teer­de bedrij­ven om gede­tail­leer­de infor­ma­tie te ver­strek­ken over hun impact op het gebied van mili­eu, maat­schap­pij en bestuur (ESG). Dit omvat trans­pa­ran­tie van de sup­ply chain, kli­maat­ri­si­co’s en stra­te­gie­ën voor een cir­cu­lai­re eco­no­mie. Deze bedrij­ven moe­ten rap­por­te­ren over het boek­jaar 2024, de rap­por­ten wor­den gepu­bli­ceerd in 2025.

Ecodesign for Sustainable Products Regulation (ESPR) van kracht

Op 18 juli 2024 trad de ESPR in wer­king, de Com­mis­sie zal het eer­ste ESPR-werk­plan in de eer­ste helft van 2025 vast­stel­len. De ver­or­de­ning moe­digt mer­ken aan om voor­rang te geven aan mili­eu­be­wus­te ont­wer­pen en fast fas­hi­on-prak­tij­ken te ver­min­de­ren door de levens­duur, her­bruik­baar­heid, opwaar­deer­baar­heid en repa­reer­baar­heid van pro­duc­ten te ver­be­te­ren.

• Digi­ta­le Ward­ro­be-app: COSH! meet de levens­duur van kleding

In de mode­bran­che is de levens­duur en gebruik van pro­duc­ten de afge­lo­pen twin­tig jaar dras­tisch afge­no­men, met als gevolg dat de vuil­nis­bel­ten vol­stro­men met goed­ko­pe kle­ding van lage kwaliteit. 

COSH! streeft naar een snel­le­re over­gang naar een meer duur­za­me, ethi­sche en cir­cu­lai­re mode-indu­strie. En we heb­ben niet stil­ge­ze­ten! Zoals je mis­schien al gemerkt hebt, heb­ben we de Digi­tal Ward­ro­be app gelan­ceerd! Dank­zij de COSH! app kun je bij­hou­den hoe vaak je een item hebt gedra­gen en hoe lang het mee­gaat. De app biedt ook repa­ra­tie­ate­liers bij jou in de buurt aan om de levens­duur van je kle­ding te verlengen.

COSH! leden Wol­vis, Spi­ca Life­sty­le, Chlues en Abe­lo­ne Wil­helm­sen beho­ren tot de eer­ste mer­ken aan­ge­slo­ten op de app. Zo krij­gen ze waar­de­vol­le inzich­ten over de levens­duur van hun kle­ding­stuk­ken nadat ze de win­kel verlaten!

• De eer­ste Digi­ta­le Pro­duct­pas­poor­ten (DPP) zijn in gebruik genomen

Digi­ta­le Pro­duct­pas­poor­ten zijn een belang­rijk onder­deel van de ESPR. In 2024 was er een open­ba­re raad­ple­ging en een oproep tot het indie­nen van bewijs­ma­te­ri­aal, dus in 2025 zal de wet wor­den opge­steld en aan­ge­no­men door de Com­mis­sie. Hoe­wel de tech­ni­sche ver­eis­ten en essen­ti­ë­le onder­de­len van het DPP nog niet dui­de­lijk zijn, is het hoofd­doel: een instru­ment cre­ë­ren dat gemak­ke­lijk toe­gang biedt tot digi­ta­le infor­ma­tie over de duur­zaam­heid, cir­cu­la­ri­teit en wet­te­lij­ke nale­ving van pro­duc­ten. 

Hoe­wel het nog niet ver­plicht is, imple­men­te­ren veel bedrij­ven al DPP’s om gede­tail­leer­de pro­duct­in­for­ma­tie, zoals mate­ri­aal­sa­men­stel­ling, pro­duc­tie­lo­ca­ties, recy­cling­po­ten­ti­eel en levens­cy­clus­ge­ge­vens aan de con­su­ment te verstrekken. 

Deze toe­na­me in trans­pa­ran­tie en tra­ceer­baar­heid is een enor­me winst voor de mode-indu­strie en voor con­su­men­ten. COSH! wil deze ver­an­de­ring ver­snel­len door een betrouw­baar en toe­gan­ke­lijk plat­form te bie­den waar con­su­men­ten gemak­ke­lijk Digi­ta­le Pro­duct Pas­poor­ten van elke aan­bie­der kun­nen raad­ple­gen.

De beste initiatieven in de COSH! gemeenschap

Hier zijn enke­le van de meest impact­vol­le hoog­te­pun­ten van de COSH! retai­lers­ge­meen­schap in 2024, die zin­vol­le ver­an­de­ring laten zien en de weg berei­den voor een bete­re, meer ver­ant­woor­de toekomst.

MUD Jeans: gemeenschapsgestuurd bedrijf in circulaire denim

In 2024 begon MUD Jeans, onder lei­ding van CEO Jolan­da Brink, aan een gedurf­de nieu­we reis en nodig­de fans van hun mili­eu­vrien­de­lij­ke denim uit om deel uit te maken van de groei van het merk. Via dit inno­va­tie­ve crowd­fun­din­gi­ni­ti­a­tief kun­nen sup­por­ters aan­de­len in het bedrijf kopen en exclu­sie­ve voor­de­len krij­gen, zoals wel­komst­ge­schen­ken, kor­tin­gen en jeans, met de moge­lijk­heid op divi­den­den na een paar jaar.

De cam­pag­ne heeft een indruk­wek­kend bedrag van bij­na €800.00 opge­bracht, in totaal 93% van het doel. ​“Bin­nen slechts twee weken heb­ben we meer dan de helft van ons doel opge­haald bij fans, win­ke­liers en klan­ten,” zei Bert van MUD Jeans, waar­mee hij de die­pe ver­bon­den­heid van het merk met zijn loy­a­le gemeen­schap bena­druk­te. Deze baan­bre­ken­de actie laat niet alleen de kracht zien van com­mu­ni­ty-gedre­ven zaken­doen, maar ver­sterkt ook de toe­wij­ding van MUD Jeans aan duur­za­me mode en inno­va­tie­ve merkontwikkeling.

Iris Nijenhuis: Empowerment van gemeenschappen door design

In 2024 lan­ceer­de Iris Nij­en­huis, bekend om haar inno­va­tie­ve modu­lai­re sie­raad­ont­wer­pen, een crowd­fun­ding­cam­pag­ne om haar duur­za­me werk uit te brei­den via haar onder­zoeks­pro­ject Take Part. Wat haar echt onder­scheid­de was haar inzet voor soci­a­le impact. Het afge­lo­pen jaar heeft ze nauw samen­ge­werkt met lokaal zorg­cen­trum Abro­na en soci­a­le onder­ne­min­gen I‑did en OPNIEUW! om soci­aal ver­ant­woor­de, loka­le pro­duc­tie­me­tho­den te onder­zoe­ken voor haar acces­soi­re­col­lec­tie. Dit onder­zoeks­pro­ject ver­kent de con­su­men­ten­waar­den rond loka­le en soci­a­le eco­no­mie. Haar inspan­nin­gen brach­ten niet alleen men­sen samen, maar lie­ten ook zien hoe design kan die­nen als hulp­mid­del voor posi­tie­ve maat­schap­pe­lij­ke verandering.

Design for Resilience festival: Fais-le toi même

Het ​“Fais-le toi même” fes­ti­val van Design for Resi­lien­ce bracht bur­gers, acti­vis­ten, kun­ste­naars, ver­e­ni­gin­gen en lei­ders samen. Het eve­ne­ment toon­de col­lec­ties en cre­a­ties die gebouwd waren rond prin­ci­pes van cir­cu­lair ont­werp, levens­duur en veer­kracht. Gericht op het bespre­ken van de belang­rijk­ste uit­da­gin­gen van deze over­gangs­pe­ri­o­de en het bevor­de­ren van col­lec­tie­ve ver­an­de­ring, cre­ëer­de het eve­ne­ment een plat­form voor het delen van idee­ën en per­spec­tie­ven om nieu­we manie­ren te ont­wik­ke­len om ieder­een te ver­bin­den met de natuur en de gemeenschap. 

Achilles & the Tortoise: Het merk uitbreiden

Achil­les & the Tor­toi­se breidt hun unie­ke street­wear uit naar swea­ters. Crowd­fun­ding door de lan­ce­ring van hun pre-order col­lec­tie. Ont­wor­pen om een­vou­di­ger te recy­clen, gemaakt in Euro­pa en vol­gens hun ken­mer­ken­de stijl. Door natuur­lij­ke mate­ri­a­len te com­bi­ne­ren met een dui­de­lij­ke focus op cir­cu­la­ri­teit, houdt het merk vast aan de slow-fas­hi­on prin­ci­pes in urban fas­hi­on.

Ecoso: Reststromen worden circulaire interieurconcepten te huur

In decem­ber 2024 gaat het cir­cu­lai­re pro­ject COl­lec­ti­bles van start! In dit pro­ject trans­for­me­ren Archi­tect Eva Ghey­sen en meu­bel­ma­ker Rik­kert Maes afge­dank­te spul­len uit de Eco­so twee­de­hands­win­kels tot unie­ke cir­cu­lai­re inte­ri­eur­con­cep­ten. Dank­zij sub­si­dies van Flan­ders Cir­cu­lar / OVAM wordt het pro­ject een voor­lo­per in cir­cu­lai­re huur­in­te­ri­eurs voor bedrij­ven.

Patagonia’s voortdurende inzet voor transparantie

In een indu­strie waar green­was­hing een punt van zorg blijft, blijft Pata­go­nia ernaar stre­ven om de lat voor de hele sec­tor hoger te leg­gen. Nadat ze in 2022 de Aar­de als eni­ge sta­ke­hol­der noem­de, blij­ven ze door­gaan. In 2024 ont­wik­kel­de Pata­go­nia één van de eer­ste end-of-life oplos­sin­gen voor wet­suits, lan­ceer­de een crowd­fun­ding om de eco­sys­te­men en het mili­eu van het Chi­l­een­se Pata­go­nië te bescher­men en lan­ceer­de het Lone Pla­net Fund om loka­le en inheem­se gemeen­schap­pen te onder­steu­nen. 

In 2024 had­den ze ook de Worn Wear Tour, een repa­ra­tie­ser­vi­ce die rond­trok om je uit­rus­ting gra­tis te repa­re­ren. Isa­bel van COSH! lid De Naai­e­rij nam deel aan het project.

Dank­zij de aan­hou­den­de cam­pag­nes en com­mu­ni­ca­tie blij­ven de ini­ti­a­tie­ven van Pata­go­nia wereld­wijd aan­dacht vra­gen voor mili­eu- en soci­a­le kwes­ties.

Vooruitblik naar 2025: Een toekomst geworteld in innovatie en impact

Op weg naar 2025 ziet de toe­komst van de mode er steeds opti­mis­ti­scher uit. De focus van de indu­strie op cir­cu­la­ri­teit, trans­pa­ran­tie en ethi­sche prak­tij­ken blijft toe­ne­men. Span­nen­de inno­va­ties, zoals bio­tech­no­lo­gie stof­fen, tex­tiel met kool­stof­op­vang en recy­cling­tech­no­lo­gie­ën van de vol­gen­de gene­ra­tie, zul­len de manier waar­op mode wordt gemaakt en gecon­su­meerd opnieuw definiëren.

Van klei­ne gemeen­schapsini­ti­a­tie­ven tot groot­scha­li­ge inno­va­ties, de mode­ge­meen­schap heeft in 2024 haar veer­kracht en cre­a­ti­vi­teit bewe­zen. Bij het ingaan van 2025 is één ding dui­de­lijk: mode draait niet lan­ger alleen om stijl, maar ook om impact, inno­va­tie en het nala­ten van een posi­tie­ve erfe­nis voor de toekomst.

Als onze wens voor 2025 hopen we ech­ter dat de zor­gen in de indu­strie, zul­len lei­den tot een here­va­lu­a­tie van de hui­di­ge PEF. Dit belang­rij­ke stuk wet­ge­ving zal de norm bepa­len voor de komen­de jaren, dus het zou niet zoveel tekort­ko­min­gen mogen hebben!

Op een jaar waar­in mode een ech­te kracht voor het goe­de wordt.