PET Plastic meltdown: De ontrafeling van de Amerikaanse polyesterindustrie 

In een ingrij­pen­de beleids­ver­an­de­ring die van invloed is op indu­strie­ën en gemeen­schap­pen, heeft de Ame­ri­kaan­se over­heid onlangs de pro­duc­tie van poly­e­thy­leen­te­ref­ta­laat (PET) plas­tic aan­ge­merkt als een ” niet te recht­vaar­di­gen risi­co” voor het wel­zijn van fabrieks­ar­bei­ders en omwo­nen­den. Deze ver­kla­ring heeft de Ame­ri­kaan­se poly­es­ter­in­du­strie op zijn kop gezet en de geva­ren van 1,4‑dioxaan – een scha­de­lij­ke che­mi­sche stof die vrij­komt bij de pro­duc­tie van PET – onder de aan­dacht gebracht. (Bron: Appa­rel Insi­der)

Een chemische afspraak

Voor­dat de inkt van de alar­me­ren­de kran­ten­kop­pen van vori­ge maand over ​“voor altijd che­mi­sche stof­fen” die het drink­wa­ter van 26 mil­joen Ame­ri­ka­nen ver­ont­rei­ni­gen was opge­droogd, publi­ceer­de het Envi­ron­men­tal Pro­tec­ti­on Agen­cy (EPA) een schok­ken­de risi­co­be­oor­de­ling over 1,4‑dioxaan. Dit gif­ti­ge neven­pro­duct van PET, dat is uit­ge­roe­pen tot een gevaar voor het mili­eu en de men­se­lij­ke gezond­heid, is voor­na­me­lijk afkom­stig van een twaalf­tal pro­duc­tie­fa­ci­li­tei­ten in het Zuid­oos­ten en aan de Golfkust.

Aan­ge­zien een onaf­han­ke­lijk weten­schap­pe­lijk panel begint met de beoor­de­ling van de bevin­din­gen van het EPA, staat het fede­ra­le agent­schap op een cru­ci­aal kruis­punt. Vol­gens de Toxics Sub­stan­ces Con­trol Act van 2016 heeft de EPA een beperk­te peri­o­de van twee jaar om regel­ge­ving op te stel­len die de bloot­stel­ling aan deze gevaar­lij­ke che­mi­sche stof zou kun­nen beper­ken of zelfs afschaffen.

De Verenigde Staten: Een PET-natie

Vol­gens Defend Our Health, een Ame­ri­kaan­se non-pro­fit orga­ni­sa­tie die zich inzet voor mili­eu­recht­vaar­dig­heid, pro­du­ceert Ame­ri­ka maar liefst 16,9% van al het plas­tic ter wereld. Hier­van bestaat maar liefst 4,1 mil­joen ton uit PET. De wereld­wij­de markt voor poly­e­thy­leen­te­ref­ta­laat (PET), die in 2023 werd geschat op 48,43 mil­jard dol­lar, is op weg naar een dui­ze­ling­wek­ken­de stij­ging tot 91,37 mil­jard dol­lar in 2030. De nieu­we uit­spraak kan een aan­zien­lij­ke belem­me­ring vor­men voor de race van de indu­strie naar de top. (Bron: For­tu­ne Busi­ness Insights)

Opmer­ke­lijk genoeg wordt twee­der­de van de wereld­wij­de PET-pro­duc­tie gebruikt voor het maken van poly­es­ter – een veel­ge­bruikt tex­tiel in mode- en con­su­men­ten­goe­de­ren waar­mee wereld­wijd meer dan de helft van de kle­ding wordt gemaakt.

Chris Cha­vis, Vice Pre­si­dent van Pro­grams and Poli­cy bij Defend Our Health, was vol lof over de beslis­sing van de EPA en zei: ​“De zui­ve­re weten­schap toont aan dat de pro­duc­tie van petro­che­mi­sche kunst­stof­fen inhe­rent gevaar­lijk is. En de voor­keur van de drank­in­du­strie voor weg­werp­fles­sen noch de voor­lief­de van de mode­sec­tor voor poly­es­ter kan dit niveau van risi­co’s voor de volks­ge­zond­heid recht­vaar­di­gen.” (Bron: Appa­rel Insi­der).

De kledingindustrie: Een slordige toewijding aan duurzaamheid

Onder­tus­sen heeft het onder­zoek ​“Syn­the­tics Ano­ny­mous 2.0” van de Chan­ging Mar­kets Foun­da­ti­on de voort­du­ren­de afhan­ke­lijk­heid van mode­mer­ken van syn­the­ti­sche vezels in de schijn­wer­pers gezet. Slechts één merk – Refor­ma­ti­on – ver­dien­de een plaats in de lovens­waar­di­ge cate­go­rie ​“Kop­lo­pers” voor haar belof­te om syn­the­ti­sche vezels uit te fase­ren tegen 2030. In sterk con­trast hier­mee blij­ven 22 bedrij­ven in de pro­ble­ma­ti­sche ​“Rode Zone”, voor­na­me­lijk van­we­ge hun gebrek aan trans­pa­ran­tie en het uit­blij­ven van groe­ne­re praktijken.

Mer­ken als Boohoo, Nike en Indi­tex gebrui­ken alar­me­rend veel syn­the­ti­sche mate­ri­a­len, waar­on­der poly­es­ter. In de con­text van esca­le­ren­de kli­maat­ram­pen lijkt de terug­hou­dend­heid van de mode-indu­strie om af te stap­pen van syn­the­ti­sche vezels tra­gisch ongepast.

PET en polyester: Een wirwar van milieugevaren

De stij­ging van de wereld­wij­de tex­tiel­pro­duc­tie in de afge­lo­pen twee decen­nia is gepaard gegaan met een toe­na­me van fast fas­hi­on, een stij­gen­de con­sump­tie en een afne­men­de levens­duur van kle­ding. De pro­duc­tie van tex­tiel, met name poly­es­ter, heeft een rava­ge aan­ge­richt in eco­sys­te­men en bij­ge­dra­gen aan 92 mil­joen ton afval, 1,7 mil­jard ton CO2-uit­stoot en 79 mil­jard kubie­ke meter water­ver­bruik per jaar. (Bron: ​“Ana­ly­sis of the poly­es­ter clothing value chain to iden­ti­fy key inter­ven­ti­on points for sustai­na­bi­li­ty”).

Gif­ti­ge che­mi­ca­li­ën die wor­den gebruikt bij de pro­duc­tie van tex­tiel vor­men een enorm risi­co voor arbei­ders en omlig­gen­de gemeen­schap­pen. De afhan­ke­lijk­heid van fos­sie­le brand­stof­fen en verf­pro­ces­sen in de pro­duc­tie­fa­se, die bij­dra­gen aan 20% van de wereld­wij­de water­ver­vui­ling, bren­gen het mili­eu ver­der in gevaar en cre­ë­ren een let­ter­lij­ke waterapocalyps.

Niki de Schry­ver: ​“De fast fas­hi­on indu­strie, waar­on­der H&M en C&A, pro­beer­de in eer­ste instan­tie pro­fes­si­o­nals in de indu­strie wijs te maken dat poly­es­ter een duur­za­me optie was, door het SAC finan­ci­eel te steu­nen bij het opzet­ten van de Higg Index data­ba­se. Toch waren de vezel­ge­ge­vens alleen getra­ceerd en beschik­baar voor onge­verf­de garens.” Toe­val of inten­ti­o­ne­le green­was­hing?

Omdat voor de pro­duc­tie van PET enor­me hoe­veel­he­den water nodig zijn tij­dens de ver­wer­king, zul­len de toe­ge­no­men wereld­wij­de water­schaars­te en ‑onze­ker­heid ons vroe­ger of later op een keer­punt bren­gen waar pri­o­ri­tei­ten moe­ten wor­den gesteld.

Een onzekere toekomst, een duidelijke noodzaak