Welke weg legt je kledingtextiel na donatie af?

Weet jij welke weg jouw textiel aflegt nadat je het in een textielcontainer doneert? COSH! ging op onderzoek uit en schept duidelijkheid in de complexe structuur van tweedehands kleding inzamelen en verwerken. Benieuwd in welke container jouw kleding het meest kans heeft om lokaal een tweede leven te krijgen?

Een grote hoeveelheid van de kleding die in de textielcontainers belandt, is niet meer draagbaar en krijgt geen bestemming meer. Dit is één van de gevolgen van de fast fashion industrie die een grote hoeveelheid kleding produceert van lage kwaliteit. 30% van onze kleding wordt uitgesorteerd voor hergebruik, 70% gaat naar een landfill of wordt ingedeeld bij het huishoudelijk afval. Van de 30% hergebruik is slechts 64% draagbare kledij, maar dit cijfer daalt elk jaar.

Erkende kleding- en textielinzamelpunten

In Vlaanderen zijn er 142 door OVAM (de Openbare Vlaamse Afvalmaatschappij) erkende textielverwerkers die instaan voor het verzamelen, sorteren en recycleren van textiel. Dit aantal is in realiteit nog groter aangezien het gebaseerd is op de milieuvergunning gegevens. Naast de erkende spelers kent de winstgevende sector namelijk ook niet-erkende textiel verwerkers, die niet de gestelde voorwaarden te voldoen.

De kledingcontainers en kleding- en textiel ophaaldiensten verspreid in België, kunnen zowel sociale als private actoren zijn.

COSH! maakte een overzicht van de grootste actoren van inzamelaars en hun eventuele tweedehands winkels in België:

De Collectie in Antwerpen

Antwerpen ondernam al verschillende stappen om het proces van inzameling en verwerking beter te organiseren. Eén van de initiatieven is De Collectie. Deze organisatie bestaat uit vijf Antwerpse non-profit-organisaties: De Kringwinkel Antwerpen, Oxfam, Wereld Missie Hulp, Kindervriend en Mensenzorg en staat in voor de integrale inzameling en verwerking van al het textiel. Dit wil zeggen dat ook jouw textiel met vlekken, scheuren of gaten aanvaard wordt. De partners van De Collectie zorgen ervoor dat wat niet meer verkoopbaar is, gerecycleerd wordt.

Textiel inleveren bij De Collectie kan op 3 manieren:

Textiel ophalen aan huis
Textiel inleveren bij 1 van de 200 brengpunten.
Bel naar De kringwinkel Antwerpen voor ophaling aan huis

Wanneer je kleding binnenbrengt bij De Collectie steun je lokale sociale tewerkstellingsprojecten maar ook goede doelen, in Antwerpen en in derdewereldlanden.

Sociale tewerkstelling bij textielverwerking van De Kringwinkel Antwerpen

De kledingcontainers en kleding- en textiel ophaaldiensten verspreid in België, kunnen zowel sociale als private actoren zijn. De sociale speler De Kringwinkel Antwerpen spitst zich als enigste toe op tewerkstelling bieden aan mensen die moeilijk hun plek vinden op de arbeidsmarkt. Zij verkopen ook de kleding die ze inzamelen maar betalen met de opbrengst hun werknemers. Dit zorgt voor een transparante keten die niet op winst uit is. In totaal komt 40% van wat in de containers binnenkomt, effectief in de winkels terecht. Zo is De Kringwinkel Antwerpen dé speler bij uitstek die de lokale economie stimuleert.

De Kringwinkel(s) Antwerpen

Wereld Missie Hulp geeft kleding zelf een duurzaam tweede leven

Wereld Missie Hulp (WMH) is een vzw die via ontwikkelingsprojecten de leefomstandigheden van mensen wil verbeteren op een duurzame manier. Een aantal jaren geleden zette de organisatie grote stappen en wijzigde het drastisch hun organisatiemodel. Vroeger hadden ze 1.400 textielcontainers. Het ingezamelde textiel verkochten ze en stuurden ze vervolgens op naar het buitenland voor goede doelen. Sinds enkele jaren merkte WMH dat deze markt verzadigd was en besloten ze hiermee te stoppen. Nu werken ze samen met Wolkat, een circulair sorteer- en recyclagebedrijf, om het ingezamelde textiel zelf te verwerken tot nieuwe producten. Hierdoor krijgt het textiel lokaal een tweede leven. WMH toont hiermee aan dat ook sociale spelers hun verantwoordelijkheid kunnen opnemen voor restfracties doorheen de volledige keten. WMH verkoopt ook aan gescreende sorteerbedrijven. Ze ontvangen zo geld per ingezamelde kg die ze weer in hun projecten kunnen steken.

Oxfam houdt steeds meer van de gedoneerde kleding in België

Bij Oxfam wordt 10% in de eigen winkels verkocht. 90% krijgt een andere bestemming. Maar Oxfam startte vorig jaar met een nieuw project. Vanaf deze winter (2021) wordt winterkleding die niet voldoet aan de winkelkwaliteit, verkocht aan 3 euro per kilo. Hiermee willen ze in Brussel, Antwerpen en Luik, tweedehands kleding en dan vooral winterkleding echt toegankelijk maken voor iedereen en willen ze mee de armoedeprobleem in België aanpakken.

Oxfam Solidariteit shops

Private actoren

Naast de sociale actoren zijn er ook de private bedrijven die kleding inzamelen en verwerken. Deze bedrijven hebben vaak winst als grootste drijfveer. Maar wat gebeurt er nu precies met kleding die je doneert bij private spelers?

De grootste private inzamelaar in België is Curitas, onderdeel van de Boer Group Holland. Dit bedrijf is gespecialiseerd in inzameling, sortering en recycling met verschillende vestigingen in België, Nederland en Duitsland.

Sorteercentrum Evadam

Het textiel van de Curitas containers gaat na ophaling naar het sorteerbedrijf Evadam in Roeselare. Dit bedrijf is ook onderdeel van De Boer Group en is één van de grotere sorteerders in België. Dagelijks wordt er zo’n 60 ton textiel geleverd, afkomstig uit verschillende Europese landen zoals Duitsland, België, Nederland en Frankrijk en van verschillende soorten actoren waaronder ook de sociale.

Het sorteerproces verloopt in verschillende stadia. Als eerste gebeurt er een voorsortering waarbij de kleding wordt opgedeeld per soort (vb. rokken, broeken,… ). Daarna gebeurt een nasortering waarbij er gekeken wordt naar de kwaliteit van de items. Zo wordt er beslist welke items nog verkoopbaar zijn en welke te veel beschadigd zijn. De beschadigde items worden hierna opgedeeld per textielsoort waardoor de kleding optimaal gerecycled kan worden en er zo weinig mogelijk kleding verloren gaat.

Werknemers van Evadam verwerken zo’n 2500 à 3000 kg textiel per dag, een enorme hoeveelheid! Dit cijfer is het resultaat van een efficiënte werkmethode in combinatie met een doorgedreven automatisatie. Bij COSH! zien we veel potentieel in de vergaande sortering onder andere ook voor circulaire designers die met de goed gesorteerde fracties aan de slag willen om nieuwe collecties te maken.

Na de sortering wordt het textiel verpakt naargelang de kwaliteit. Per dag verscheept Evadam 40 containers met tweedehandskleding naar het buitenland voor klanten. In het buitenland wordt het textiel verkocht aan groothandelaars die het textiel op hun eigen manier verdelen. Op jaarbasis is er slechts 8% van het gedoneerde textiel dat er aanzien wordt als afval. Dit is bijvoorbeeld nat of vervuild textiel of goederen die écht onbruikbaar zijn. De partners van Evadam verwerken het vervuilde textielafval op een hoogcalorische manier.

Belangrijk voor het doneren: Gebruik de kledingcontainers niet als afvalbak. Dit gebeurt jammer genoeg zeer vaak. Sinds vuilzakken in prijs zijn gestegen, worden kledingcontainers als goedkoop alternatief voor de vuilbak gebruikt voor niet textielproducten en/of voor sterk vervuild textiel..

Dit wil niet zeggen dat textiel zelf in de vuilnisbak moet gegooid worden. Voor elk soort en beschadigd textiel is er namelijk een betere bestemming. Ontdek het hier in onze infographic!