Verweven Werelden: Over mode, mondiale ongelijkheid en hoopvolle alternatieven

Wist je dat jouw afge­dra­gen T‑shirt mis­schien ein­digt op een smeu­len­de afval­berg in Kenia? In Ver­we­ven Werel­den, het nieuw­ste pro­ject van COSH! in samen­wer­king met West-Vlaan­de­ren, bren­gen we de ver­bor­gen impact van mode tot leven. Van poly­es­ter rook­wol­ken in Dando­ra tot hoop­vol­le alter­na­tie­ven dich­ter bij huis , dit event maakt de impact van mode op de Noord Zuid balanstast­baar én veranderbaar.

De schaduwzijde van onze kleding: welkom in Dandora

Tij­dens haar reis naar Kenia bezocht Niki De Schry­ver, oprich­ter van COSH!, de Dando­ra land­fill: een van de groot­ste vuil­nis­bel­ten van Afri­ka. Wat ze daar zag, was schok­kend. Ber­gen tex­tiel­af­val, afkom­stig uit het Wes­ten, dat lang­zaam lag te smeu­len onder de bran­den­de zon. Dit is afval­ko­lo­ni­a­lis­me: wan­neer wel­va­ren­de lan­den hun afval­pro­ble­men let­ter­lijk expor­te­ren naar lan­den die niet de mid­de­len heb­ben om deze berg te ver­wer­ken. De men­sen daar? Die beta­len de eco­lo­gi­sche én gezondheidsfactuur.

Afvalkolonialisme uitgelegd: koloniale logica in een fast fashion jasje

Afval­ko­lo­ni­a­lis­me is geen fic­tie. Het is een sys­teem waar­in twee­de­hands­kle­ding, vaak van lage kwa­li­teit, wordt gedumpt in het Mon­di­a­le Zui­den. Daar ver­dringt het loka­le pro­duc­tie, ver­vuilt het de omge­ving en zadelt het gemeen­schap­pen op met onze con­sump­tie-afval. En hoe­wel we geen poli­tie­ke con­tro­le meer uit­oe­fe­nen zoals tij­dens het klas­sie­ke kolo­ni­a­lis­me, bepa­len we wél het lot van deze men­sen door ons koopgedrag.

Fast fashion = overconsumptie + overproductie + uitbuiting

We kopen steeds meer, dra­gen onze kle­ding steeds min­der lang en dum­pen het snel­ler dan ooit tevo­ren. Sinds 2000 is de pro­duc­tie van kle­ding ver­dub­beld en met de opkomst van poly­es­ter en ande­re syn­the­ti­sche mate­ri­a­len is ook de mili­eu-impact geëxplodeerd.

Wist je dat 4 tot 9% van alle gepro­du­ceer­de kle­ding­stuk­ken nooit wordt gedra­gen en met­een ver­nie­tigd? Dat is tot 594 mil­joen kilo tex­tiel per jaar! Onder­tus­sen wer­ken men­sen in fabrie­ken (bij­voor­beeld bij mul­ti­na­ti­o­nals zoals Shein, Temu, H&M, Pri­mark, Prin­cess Pol­ly, én vele ande­re fast fas­hi­on ketens) vaak in erbar­me­lij­ke en onvei­li­ge omstan­dig­he­den, met werk­da­gen van 75 uur per week en slechts één vrije dag per maand.

Van TikTok tot Temu: hoe overconsumptie verslavend wordt

Soci­a­le media spe­len een gigan­ti­sche rol in het aan­wak­ke­ren van over­con­sump­tie. Of het nu gaat om Shein-hauls, Tik­Tok Shops of de ein­de­lo­ze ​‘swi­pe voor korting’-spellen op Temu: algo­rit­mes weten per­fect hoe ze onze aan­dacht én por­te­mon­nee kun­nen grij­pen. Het resul­taat? Impuls­aan­ko­pen van lage kwa­li­teit die al snel in de vuil­nis­bak ein­di­gen, of erger, op afval­ber­gen zoal Dandora.

Zelfs twee­de­hands­plat­for­men zoals Vin­ted zijn niet altijd vrij van over­con­sump­tie. Het gemak, de ein­de­lo­ze keu­ze en lage prij­zen zor­gen ervoor dat we snel­ler kopen dan nodig is. Het is zelf zo erg dat men­sen net als bij Temu en Shein, kla­gen over ver­sla­ving aan het plat­form. Boven­dien wordt Vin­ted, wat ooit een twee­de­hands­plat­form was tegen­woor­dig over­spoeld met nieu­we pro­duc­ten van Ali­Ex­press, Temu, Shein e.a.. Vin­ted of ultra fast fas­hi­on? Goed voor je por­te­mon­nee? Enkel op kor­te ter­mijn.. Goed voor de pla­neet? Niet per se.

Ook jouw mentale gezondheid lijdt onder fast fashion

Wat vaak ver­ge­ten wordt, is dat deze hyper­con­sump­tie ook men­taal zwaar weegt. Onder­zoek toont aan dat 75% van de jon­ge­ren tus­sen 16 en 39 jaar bewust hun scherm­tijd pro­beert te ver­min­de­ren. Ze wil­len weg van de ​‘infi­ni­te scroll’, de con­stan­te ver­ge­lij­king en het gevoel van dis­con­nec­tie dat soci­a­le media met zich meebrengen.

Over­con­sump­tie is niet enkel een mili­eu­pro­bleem. Het is ook een soci­aal en men­taal pro­bleem. Maar er is hoop, en daar focust Ver­we­ven Werel­den op.

Lokale makers als antwoord op mondiale modeproblemen

We blij­ven niet han­gen in doem­den­ken. In dit pro­ject tonen we con­cre­te oplos­sin­gen en posi­tie­ve ver­ha­len. Denk aan loka­le onder­ne­mers uit West-Vlaan­de­ren die inzet­ten op trans­pa­ran­tie, eer­lij­ke han­del en cir­cu­lai­re sys­te­men. Makers zoals God­frieds, Sjet­te, Bazar Cézar, STN.bags en Mien Kaba bewij­zen dat mode écht anders kan, en dat schoon­heid en duur­zaam­heid per­fect samen kun­nen gaan.

Godfrieds Jeans: geen verspilling, geen overproductie

Bij God­frieds draait alles om vak­man­schap en ver­tra­ging. In plaats van gro­te hoe­veel­he­den te pro­du­ce­ren die mis­schien nooit ver­kocht wor­den, werkt deze denim-maker op made-to-order basis. Dat bete­kent: enkel maken wat écht nodig is. Geen voor­raad, geen afval, enkel tijd­lo­ze jeans die per­fect pas­sen bij jouw lichaam én waar­den. Deze aan­pak voor­komt niet alleen over­pro­duc­tie, maar ver­hoogt ook de levens­duur en het draag­ple­zier van elk stuk.

Sjette: wol met een tweede leven

Sjet­te uit Lo-Renin­ge blaast afge­dank­te wol nieuw leven in. Door her­be­stem­de wol te ver­wer­ken in haar ont­wer­pen, redt deze maker rest­stro­men van de ver­bran­dings­oven. Elk stuk is uniek, lokaal gepro­du­ceerd en knus als een war­me knuf­fel op kou­de dagen. Boven­dien kiest Sjet­te bewust voor natuur­lij­ke mate­ri­a­len die lan­ger mee­gaan en beter gere­pa­reerd kun­nen wor­den – een ech­te ode aan slow fashion.

Bazar Cézar: imperfectie als kracht

Waar veel win­kels twee­de­hands kle­ding met een vlek­je of scheur­tje links laten lig­gen, ziet Bazar Cézar net poten­ti­eel. Deze onder­ne­mer uit Ouden­burg redt imper­fec­te twee­de­hands­kle­ding van de tex­tiel­berg, her­stelt of trans­for­meert ze, en biedt ze opnieuw aan, mét ver­haal én karak­ter. Zo door­bre­ken ze niet alleen het idee van ​‘per­fec­te kle­ding’, maar ver­len­gen ze ook de levens­duur van dui­zen­den stuks.

STN.bags & Mien Kaba: stijlvol met restleder

STN.bags (Zeve­ko­te) en Mien Kaba (Brug­ge) bewij­zen dat afval een goud­mijn kan zijn. Bei­de maken prach­ti­ge tas­sen van gere­cu­pe­reerd leder, over­schot­ten van de indu­strie die anders ver­lo­ren zou­den gaan. Door dit rest­ma­te­ri­aal te ver­wer­ken tot kwa­li­teits­vol­le designs, redu­ce­ren ze afval én geven ze karak­ter aan hun col­lec­ties. Elk stuk is uniek, lokaal ver­vaar­digd en een bewus­te keu­ze voor wie stijl wil com­bi­ne­ren met impact.

Van winkel naar wardrobe: ontdek bewuste mode met COSH!

Zin om zélf West-Vlaam­se parels te ont­dek­ken? Surf naar cosh.eco en ont­dek duur­za­me hot­s­pots in Kort­rijk, Brug­ge of regio Oos­ten­de. Je kan zelfs je eigen bewus­te shop­ping rou­te samen­stel­len in de COSH! App: han­dig én inspirerend!

Daar­naast ont­dek je hoe je zelf bewus­ter met kle­ding kunt omgaan, zon­der je hele leven om te gooi­en. Het gaat niet om per­fec­tie, maar om ver­be­te­ring. Elke stap telt: van je eer­ste twee­de­hands aan­koop tot een bewus­te scroll­pau­ze op soci­a­le media.

Of ver­vang je scrol­len door de COSH! Digi­tal Ward­ro­be, een slim­me, gra­tis tool waar­mee je jouw kleer­kast digi­ta­li­seert. Zo zie je in één oog­op­slag wat je hebt, wat je écht draagt en wat je mist. De app geeft je ook inzich­ten in de impact van je kle­ding, her­in­nert je aan je bewus­te doe­len, en helpt je om out­fits te plan­nen op basis van wat je al bezit. Min­der impuls­aan­ko­pen, meer rust én meer stijl. Alle­maal in je broekzak.

Wat kun jij doen?

✂️ Vraag jezelf af voor elke aan­koop: Heb ik dit echt nodig?
 🌍 Koop lokaal en bewust bij makers die inzet­ten op ethiek en kwa­li­teit.
 🔁 Ruil, her­stel of geef door in plaats van zomaar weg te gooi­en.
 📱 Zet je algo­rit­me aan het werk: volg accounts die inspi­re­ren, niet con­su­me­ren.
 🧠 Wees mild voor jezelf: bewust­wor­ding is een pro­ces, geen sprint.

Een namiddag vol inzichten voor een meer solidaire modewereld.

Op 3 okto­ber 2025 ver­za­mel­den we chan­ge­ma­kers, den­kers en dro­mers in Kort­rijk voor Ver­we­ven Werel­den: een namid­dag vol inzich­ten, kri­ti­sche vra­gen en hoop­vol­le alter­na­tie­ven. We brach­ten de mon­di­a­le impact van mode tot leven met con­fron­te­ren­de beel­den, boei­en­de pre­sen­ta­ties en inspi­re­ren­de onder­ne­mers uit heel West-Vlaanderen.

Bezoe­kers ont­dek­ten hoe afval­ko­lo­ni­a­lis­me onze kle­ding­keu­zes door­kruist, en kre­gen tege­lijk con­cre­te hand­vat­ten aan­ge­reikt om zelf een ver­schil te maken. Van ethi­sche juwe­len tot cir­cu­lai­re mode-ini­ti­a­tie­ven: het was een dag vol bewust­wor­ding én verbinding.

Kon je er niet bij zijn? Geen zor­gen. COSH! blijft deze thema’s onder de aan­dacht bren­gen via info­pa­ne­len die West-Vlaam­se bibli­o­the­ken afrei­zen, arti­kels en toe­kom­sti­ge events. Volg ons op soci­a­le media op inst­agram, facebook of Lin­kedin of schrijf je in op onze nieuws­brief om op de hoog­te te blijven.

Samen maken we het verschil

De mode-indu­strie heeft een reset nodig, en die begint bij jou. Door met COSH! Mee te kie­zen voor min­der, beter en eer­lij­ker, weef jij mee aan een wereld die recht­vaar­di­ger is voor mens én planeet.