Waar komt de kleding uit
grote tweedehands ketens vandaan?

Twee­de­hands, vin­ta­ge kle­ding is tren­ding! Dat is dui­de­lijk zicht­baar in het straat­beeld. De beken­de twee­de­hands ketens Think Twi­ce en Epi­so­de zijn dan ook razend popu­lair bij jon­ge­ren. De win­kels heb­ben een hip ima­go en er shop­pen wordt gezien als een duur­za­me keu­ze. Maar is dat wel echt zo? Vroeg jij je ooit al af waar deze gro­te hoe­veel­heid vin­ta­ge kle­ding van­daan komt en hoe komt deze in de win­kel­rek­ken terecht komt? COSH! ging op zoek naar ant­woor­den en pro­beert de bedrijfs­stroom van deze twee­de­hands ketens zo goed moge­lijk te verduidelijken. 

Think twice

Think Twi­ce, de beken­de kle­ding­ke­ten voor twee­de­hands kle­ding, heeft inmid­dels tien win­kels in Bel­gië en werd in de pers recent gepre­zen als een toon­aan­ge­vend voor­beeld van een loka­le, cir­cu­lai­re eco­no­mie wegens per­so­neels­groei. Dit doet onze wenk­brau­wen fron­sen. Het merk is name­lijk eigen­dom van de Bal­tic Tra­ding bv, een Bel­gi­sche ven­noot­schap die in 2007 opge­richt werd door het Litouw­se Huma­na Peo­p­le to Peo­p­le Bal­tic.

De publie­ke onder­ne­ming, Huma­na Peo­p­le to Peo­p­le Bal­tic is zelf één van de doch­ter­on­der­ne­min­gen van Huma­na Second Hand Fund­rai­sing Pro­jects, een Zwit­ser­se hol­ding, voor­heen bekend als Public Insti­tu­ti­on Huma­na Peo­p­le to Peo­p­le Eas­tern Hol­ding. De opbrengst van hun com­mer­ci­ë­le bedrijfs­ac­ti­vi­teit wordt ver­deeld door Huma­na Second Hand Fund­rai­sing Pro­jects om duur­za­me glo­ba­le ont­wik­ke­lings­pro­jec­ten finan­ci­eel te steunen.

De ont­wik­ke­lings­pro­jec­ten in Afri­ka, Azië en Latijns Ame­ri­ka die ze onder­steu­nen heb­ben betrek­king op gemeen­schaps­ont­wik­ke­ling, edu­ca­tie, gezond­heid en duur­za­me land­bouw en mili­eu­zorg. Naast de 519 win­kels in Euro­pa en de US heeft de huma­na groep ook 143 groot­han­del en retail win­kels in Afri­ka en Belize.

De Huma­na groep is een wereld­spe­ler op het vlak van twee­de­hands kle­ding. Hier­door is het moei­lijk blijft om inzicht te krij­gen in de groeps­struc­tuur en de geld­stro­men.

De sor­teer­cen­tra van Huma­na kopen kle­ding op die ver­za­meld werd door goe­de doe­len orga­ni­sa­ties. De kle­dij wordt daar­na ver­kocht in de eigen twee­de­hands­win­kels, en geëx­por­teerd naar Afri­kaan­se of Azi­a­ti­sche mark­ten. Lage kwa­li­teitst­ex­tiel wordt ver­kocht voor recy­cling of wordt gebruikt als grond­stof in een indu­stri­eel pro­ces. Slechts 5% van hun gesor­teer­de twee­de­hands tex­tiel ein­digt als afval.

De hol­ding heeft ves­ti­gin­gen in ver­schil­len­de lan­den en publi­ceert gede­tail­leer­de finan­ci­ë­le reke­nin­gen met heel wat toe­lich­ting over de pro­jec­ten die met de inkom­sten wor­den gesteund.

Met haar inkom­sten (€ 8.992.939) betaalt de hol­ding voor € 6.790.807 steun uit aan pro­jec­ten. Haar finan­ci­ë­le rap­por­te­ring lijkt op dat vlak trans­pa­rant en gede­tail­leerd per land. Het gaat ook om een aan­zien­lijk per­cen­ta­ge als we reke­ning hou­den met € 2.064.277 aan­koop­kos­ten voor goe­de­ren en dien­sten. Van de tota­le ver­koop­smar­ge wordt 97% effec­tief naar het bui­ten­land doorgestort. 

De trans­pa­ran­tie van de finan­ci­ë­le stro­men hou­den ech­ter op eens het geld in het bui­ten­land toe­komt. Of het geld effec­tief besteed wordt aan de ont­wik­ke­lings­pro­jec­ten is niet te ach­ter­ha­len. Waar het geld, na aan­komst bij de de pro­jec­ten, naar­toe stroomt roept ook bij jour​na​lis​m​fund​.eu vra­gen op. Vol­gens hen gaat slechts 13% van de inkom­sten van Huma­na effec­tief naar de lan­den in ont­wik­ke­ling. De ande­re 87% blijft in Euro­pa.

De rela­tie tus­sen deze Zwit­ser­se hol­ding van de groep en ​‘The Fede­ra­ti­on for Asso­ci­a­ti­ons con­nec­ted to the Inter­na­ti­o­nal Huma­na Peo­p­le to Peo­p­le Move­ment’, een ande­re spe­ler in de groep, blijft nog ondui­de­lijk. De groep wordt ook gel­inkt aan een inter­na­ti­o­naal finan­ci­eel frau­de onder­zoek over de Tvind Tea­chers Group.

De Huma­na groep en daar­mee ook Think Twi­ce twee­de­hands­ke­ten in Bel­gië is dus een enorm inge­wik­keld ver­haal. Door het gebrek aan trans­pa­ran­tie van de groep kun­nen we bij COSH! dan ook niet met 100% zeker­heid zeg­gen dat shop­pen bij Think Twi­ce een ethisch ver­ant­woor­de keu­ze is.

Episode

Epi­so­de is onder­deel van De Boer Group Hol­land, met ver­schil­len­de win­kels in Bel­gië, Neder­land en Frank­rijk. De win­kels van Epi­so­de han­gen boor­de­vol Levi’s broe­ken, sport­trui­en en nog veel meer. Waar de kle­ding van­daan komt is ondui­de­lijk. We spra­ken met een voor­ma­li­ge werk­ne­mer om meer inzicht te krij­gen in de vol­le­di­ge keten van Episode! 

De Boer Group heeft eigen ophaal­dien­sten die hun eigen con­tai­ners leeg­ma­ken (bij­voor­beeld Curi­tas), een eigen sor­teer­cen­trum (bij­voor­beeld Eva­dam) en de win­kel­ke­ten Epi­so­de die onder­deel is van Tar­dis Vin­ta­ge. Ze zijn met hun ophaal­dien­sten en sor­teer­cen­tra actief in 3 lan­den: Bel­gië, Neder­land en Duits­land. Al getuig­den de ex-mede­wer­ker én klan­ten dat de kle­ding van over­al leek te komen. Soms qua­si nieuw, mét ​‘Made in Chi­na’ labels.

Uit wat de mede­werk­ster ons ver­tel­de kun­nen we opma­ken dat de pres­ta­tie­druk bij de ver­ko­pers in de keten bij­zon­der hoog ligt. ​“Min­stens één­maal per week wordt een vol­le vracht­wa­gen vol nieu­we kle­ding aan­ge­le­verd.” De kle­ding moest kos­te wat het kost in de win­kel han­gen, ook al was er hele­maal geen plaats. Stockruim­te was er niet. Nooit was de omzet hoog genoeg en de schuld werd altijd bij de werk­ne­mers gelegd, die ook zeer wei­nig info kre­gen over de keten en de her­komst van de goederen.

De werk­om­stan­dig­he­den in de win­kels waren vol­gens haar ook zeker niet ide­aal. Alle werk­ne­mers had­den het gevoel dat ze aan hun lot wer­den over­ge­la­ten en dat ze niet gehoord wer­den. De keten werk­te blijk­baar enkel met con­trac­ten van bepaal­de duur voor 6 maan­den, die ze dan twee­maal zou­den ver­len­gen. Dan zat je car­ri­è­re bij Epi­so­de er op. 

“Het was als­of ze er van­uit gin­gen dat je er niet lang zou wil­len wer­ken. Met klach­ten van werk­ne­mers gebeur­de dan ook niet veel.” Met amper een kwar­tier pau­ze per dag en in de vori­ge loca­tie geen enke­le ande­re plek om te lun­chen dan het toi­let, is het vreemd om te beden­ken hoe­veel men­sen er zo graag wil­len werken.

Van­uit het hoofd­kan­toor in Amster­dam wer­den de werk­ne­mers blijk­baar zeer sterk gecon­tro­leerd. ​“Ik stond een half uur ach­ter de toog om mails te beant­woor­den en werd gebeld van­uit Amster­dam met de vraag wat ik zo lang ach­ter de toog aan het doen was” ver­tel­de de vroe­ge­re werk­ne­mer. Ook was er elke week iemand die langs­kwam voor een con­tro­le, zeer wei­nig ver­trou­wen dus in de loka­le shop managers.

Het toeleveringsproces van Episode

1. Kle­ding wordt gedumpt in een van de con­tai­ners van de inzamelbedrijven:

• Bel­gië: Curi­tas België 
• Neder­land: Curi­tas Nederland
• Duits­land: FWS GmbH

2. Gaat dan naar een van de sorteerbedrijven:

• Bel­gië: Eva­dam

• Neder­land: Euro Used Clothing B.V., Mar­bo Used Clothing B.V. (deel van Fair­wer­tung) (inko­pen, sor­te­ren, ver­pak­ken en wereld­wijd expor­te­ren van gebruikt tex­tiel), Gebo­tex B.V.

• Duits­land: Alta West GmbH (rich­ten zich voor­al op export naar Afri­ka), Tex­tra­de GmbH

3. Nasor­te­ring: Tar­dis Vin­ta­ge B.V. koopt tex­tiel in dat gesor­teerd werd bij de ande­re sor­teer­be­drij­ven van de Boer Group en sor­teert zelf in Rot­ter­dam. De kle­ding wordt ver­vol­gens ver­kocht via de web­shop, aan groot­han­de­la­ren of in de eigen vin­ta­ge win­kels (epi­so­de).

4. Kle­ding komt bij Epi­so­de terecht

Melting Pot Kilo

Ook Mel­ting Pot Kilo vroe­gen we naar hun toe­le­ve­rings­ke­ten. Hier opnieuw een gebrek aan trans­pa­ran­tie zelfs naar de ver­ant­woor­de­lij­ke van de win­kel toe. We kre­gen geen inzicht in de weg die de kle­ding aflegt voor deze in de rek­ken belandt.

Zo shop je ethische tweedehands mode!

We hopen dat deze blog­post wat dui­de­lijk­heid bracht in de toe­le­ve­rings­ke­tens van de gro­te twee­de­hands win­kels in Bel­gië. Ook bij twee­de­hands win­kels is het ethi­sche en trans­pa­ran­te aspect niet altijd een mak­ke­lijk ver­haal. Daar­om zet­ten we bij COSH! graag loka­le twee­de­hands win­kels in de kij­ker waar je met een gerust hart kunt gaan shoppen!

Koop bij loka­le han­de­la­ren die wer­ken op con­sig­na­tie of zelf stuk voor stuk op zoek gaan naar de leuk­ste twee­de­hands stuks. Zo ben je zeker waar jouw twee­de­hands kle­ding van­daan komt want nee niet alle twee­de­hands win­kels zijn ethisch of wer­ken trans­pa­rant! Boven­dien blijft het geld in de loka­le eco­no­mie, betaald het bedrijf hier belas­tin­gen én draagt de zelf­stan­di­ge han­de­laar zo zijn steen­tje bij aan ons soci­aal stel­sel in België.

Ontdek winkels in jouw buurt

Lees meer over:

De voor­de­len van twee­de­hands shoppen

Waar doneer je best jouw twee­de­hands kleding?

Hoe werkt recy­cla­ge van kleding?

De pro­ble­ma­tiek van textielafval