België dumpt jaarlijks 1 miljoen stuks plastic kleding in Kenya 

De Dundora textiel afvalberg is een schrijnend voorbeeld van ons Westers afval kolonialisme

Elk jaar dumpt Bel­gië een mil­joen stuks plas­tic kle­ding vui­le of bescha­dig­de kle­ding op een tex­tiel afval­berg in Kenia. Dit leidt tot ern­sti­ge gezond­heids- en mili­eu­pro­ble­men voor kwets­ba­re gemeen­schap­pen, zo blijkt uit een onder­zoek van import­ge­ge­vens en tex­tiel­af­val onder­zoek ter plaatse.

De mini docu­men­tai­re van Clean Up Kenya en Wild­light voor de Chan­ging Mar­kets Foun­da­ti­on belicht de impact van fast fashion’s afhan­ke­lijk­heid van goed­ko­pe plas­tic stof­fen. De uit poly­es­ter ont­wor­pen kle­ding is ont­wor­pen voor een weg­werp­cul­tuur. Fast fas­hi­on kle­dij is gemaakt om slechts een paar keer gedra­gen te wor­den en kan niet her­steld of gere­cy­cled wor­den. De export van afval­kle­ding, ook wel tras­hi­on genoemd, naar arme­re lan­den is een ras­ech­te afschui­ving van ver­ant­woor­de­lijk­heid van fast fas­hi­on retail gewor­den. Het toont aan dat ze zelf nog lang niet kun­nen instaan voor de gevol­gen van hun ​“sys­te­ma­ti­sche overproductie”.

De inle­ver dozen, met recy­cling recla­me, zijn dan ook een toon­voor­beeld van de vele green­was­hing cam­pag­nes die de gro­te ketens voe­ren. Klei­ne­re mer­ken die écht oud tex­tiel wil­len upcy­clen, zame­len gericht mate­ri­aal stro­men in.

“Deze vorm van sluik­stor­ten onder het mom van dona­tie, sor­te­ring en ​‘afval­ver­wer­king’, zou op eigen bodem als sluik­stor­ten aan­zien wor­den, met zwa­re boe­tes tot gevolg. Maar net door de export moge­lijk­he­den van van­daag, ont­snap­pen de mer­ken geheel aan hun ver­ant­woor­de­lijk­heid”, zegt de Schryver

Het clean up Kenya team maak­te schok­ken­de beel­den van een uit­ge­strek­te vuil­stort­plaats in Nai­ro­bi, vlak­bij ver­schil­len­de basis­scho­len. Op som­mi­ge plaat­sen is het tex­tiel­af­val zo hoog opge­sta­peld als een gebouw van vier ver­die­pin­gen en mondt de kle­ding afval­berg uit in een rivier. 30% van alle kle­ding die er gevon­den wordt, is plas­tic. Tus­sen het afval prij­ken arti­ke­len van H&M, Nike en Yves Saint Laurent.

Jaarlijks belanden 3 miljoen stuks Belgisch textielafval in Kenia

Het onder­zoek van Clean up Kenya is niet mals:

Van de 3.066.540 stuks gebruik­te kle­ding die elk jaar recht­streeks van Bel­gië naar Kenia wor­den ver­scheept, bevat tot één op de drie stuks plas­tic en is van zo’n lage kwa­li­teit dat ze onmid­del­lijk wor­den gedumpt op de tex­tiel­af­val­berg of ver­brand om water te ver­war­men, om te koken of naar ver­luidt zelfs om een elek­tri­ci­teits­cen­tra­le van brand­stof te voor­zien. De gevol­gen voor bodem‑, water- en lucht­ver­ont­rei­ni­ging zijn aanzienlijk.

KENI­AAN­SE HAN­DE­LA­REN MEL­DEN DAT KLE­DING VER­VUILD IS MET BRAAK­SEL, ZWA­RE VLEK­KEN EN DIE­REN­HAAR, VAN ONZE HUIS­DIE­REN WELLICHT?

Het rap­port ver­wijst naar gro­te tex­tiel­in­za­mel­cam­pag­nes van in de sec­tor geken­de ngo’s die zich in de markt zet­ten als oplos­sing bie­ders. Hier­door kun­nen de duur­zaam­heids­claims van deze lief­da­dig­heids­in­stel­lin­gen op het gebied van gezond­heid, kin­der­be­scher­ming en inter­na­ti­o­na­le ont­wik­ke­ling als ​“loze belof­ten” wor­den bestempeld;

De hoe­veel­heid afge­dank­te kle­ding die van­uit wereld­wij­de bron­nen naar Kenia stroomt, is de afge­lo­pen jaren aan­zien­lijk toe­ge­no­men, een stroom die neer­komt op 17 kle­ding­stuk­ken per jaar per Keni­aan, waar­van tot 8 nut­te­loos zijn.

De wer­ke­lij­ke omvang van het pro­bleem is waar­schijn­lijk veel gro­ter omdat de mini docu­men­tai­re zich alleen richt op de direc­te export naar Kenia. Veel gebruik­te kle­ding die door Euro­pe­se lan­den wordt uit­ge­voerd, gaat door een web van lan­den in en bui­ten Euro­pa die kle­ding ver­men­gen en sor­te­ren, waar­door het onmo­ge­lijk is deze te tra­ce­ren. De trans­pa­ran­tie moet wor­den ver­be­terd om het ​“wit­was­sen” van gebruik­te kle­ding hard aan te pak­ken, aldus Chan­ging Markets.

Biedt de UPV een uitkomst voor de textielafvalberg?

Een ver­slag over het onder­zoek, Tras­hi­on, the ste­alth export of was­te plas­tic clo­t­hes to Kenya, werd daags voor het begin van de Lon­don Fas­hi­on Week gepu­bli­ceerd. Chan­ging Mar­kets beschul­digt de sec­tor ervan een explo­sie van kle­ding van slech­te kwa­li­teit [1] te ver­oor­za­ken en de gevol­gen daar­van te ver­ber­gen met gro­ten­deels mis­lei­den­de ethi­sche claims. Mer­ken moe­ten wor­den ver­plicht te beta­len voor hun tex­tiel­af­val, aldus Tras­hi­on, en kle­ding moet duur­zaam wor­den ont­wor­pen. De EU plant, tegen de zomer, maat­re­ge­len te nemen d.m.v. de uit­ge­brei­de pro­du­cen­ten ver­ant­woor­de­lijk­heid.

Textielafval handel gaat via vele omwegen

Uit dou­a­ne­ge­ge­vens blijkt dat de groot­ste direc­te expor­teurs naar Kenia van gebruik­te kle­ding in Euro­pa in 2021 Duits­land, Polen en het Ver­e­nigd Konink­rijk waren. Het gaat meest­al om dona­ties en die han­del in twee­de­hands­ar­ti­ke­len, is voor som­mi­ge lief­da­dig­heids­in­stel­lin­gen een belang­rij­ke inkom­sten­bron gewor­den. De mees­te kle­ding die Bel­gië naar Kenia uit­voert, wordt gekocht bij han­de­laars in Duits­land, Frank­rijk en Neder­land, gesor­teerd en doorverkocht.

Simi­di Musa­sia, oprich­ter van Clean Up Kenya, zei: ​“We zijn naar de Ground Zero van de fast fas­hi­on-wereld gegaan om de waar­heid aan het licht te bren­gen. De han­del in gebruik­te kle­ding uit Euro­pa is in gro­te en toe­ne­men­de mate een han­del in ver­bor­gen tex­tiel­af­val. Dit afval­ko­lo­ni­a­lis­me zou ille­gaal moe­ten zijn. Een groot deel van de kle­ding die door goed­be­doe­len­de men­sen aan lief­da­dig­heid wordt geschon­ken, komt op deze manier terecht. Waar­om? Omdat de rug­gen­graat van de fast fas­hi­on indu­strie bestaat uit plas­tic, en plas­tic kle­ding in wezen troep is. Lan­den als Kenia zijn de uit­laat­klep van de fast fas­hi­on. Han­de­la­ren kopen gebun­del­de kle­ding blind op en dum­pen begrij­pe­lij­ker­wijs het groei­en­de per­cen­ta­ge dat nut­te­loos blijkt te zijn. In wer­ke­lijk­heid zadelt onze ver­sla­ving aan fast fas­hi­on arme­re lan­den als Kenia op met ver­vuil­de grond, lucht en water.”

Geor­ge Har­ding-Rolls, cam­pag­ne­lei­der van de Chan­ging Mar­kets Foun­da­ti­on zelf, zei: ​“Ten­zij de mode-indu­strie fun­da­men­teel wordt ver­an­derd, is wat we in Kenia en de rest van de wereld heb­ben gezien nog maar het begin. De oplos­sing is niet om de han­del in gebruik­te kle­ding te slui­ten, maar om deze te her­vor­men. We kun­nen dit pro­bleem niet oplos­sen door te recy­clen. De indu­strie heeft gren­zen en regels nodig. Daar­om ver­wel­ko­men wij de door de EU voor­ge­stel­de visie. Deze moet alom­vat­tend zijn en strik­te doel­stel­lin­gen voor recy­cling en her­ge­bruik omvat­ten, en plas­tic stof­fen belas­ten om de mode te stu­ren naar meer hoog­waar­di­ge, duur­za­me stof­fen. Recy­cling­be­drij­ven mogen zich niet ach­ter hun loze belof­ten ver­schui­len en moe­ten een ver­bod krij­gen op de uit­voer van afge­dank­te kleding.”

Wil jij meer weten over de ver­vui­len­de mode-indu­strie of hoe je duur­za­mer met je gar­de­ro­be kan omgaan?
Schrijf je dan nu in voor onze nieuwsbrief!