14 februari 2025
De verborgen banden van de mode-industrie met illegale bezetting
- Greenwashing
Ben je op zoek naar een diamanten verlovings-of trouwring om je liefde te verzegelen? Geloof je ook dat liefde de fundering vormt voor een menselijke en harmonieuze wereld? Als dat zo is, wil je vast niet bijdragen aan oorlogen door het kopen van een ring met bloeddiamanten. Maar hoe zorg je ervoor dat je sieraden even zuiver zijn als je liefde?
Wat zijn bloeddiamanten
Bloeddiamanten, ook bekend als conflictdiamanten, zijn diamanten die worden gewonnen in conflictgebieden en verkocht op de zwarte markt. Ze worden vaak ingezet om rebellengroepen te financieren voor oorlogsvoering, wapenaankopen, of slavenhandel. Deze diamanten hebben een rol gespeeld in het financieren van meerdere oorlogen, waaronder de bloederige burgeroorlogen in de Democratische Republiek Congo en Sierra Leone, wat resulteerde in de dood en verplaatsing van miljoenen mensen. Zelfs terroristische organisaties zoals Al-Qaeda hebben bloeddiamanten gebruikt voor de financiering van hun activiteiten en voor witwaspraktijken.
Werkomstandigheden
De mijnwerkers worden vaak gedwongen om onder verschrikkelijke omstandigheden te werken. Het ‘Diamond Development Initiative’ is ontstaan uit een samenwerking tussen regeringen en leden van de industrie wereldwijd om ervoor te zorgen dat mijnwerkers onder goede omstandigheden werken. De organisatie zorgt voor schoon water, sanitaire voorzieningen en onderwijs voor de arbeiders.
De strijd tegen bloeddiamanten
Om bloeddiamanten te bestrijden hebben 82 landen en verschillende diamantbedrijven en ‑organisaties zich verenigd in het ‘Kimberley Process Certification Scheme’. Een Kimberley Process certificaat garandeert dat de diamanten conflictvrij zijn en begeleidt alle officiële diamantzendingen. Daarom is de eerste stap om te bepalen of een diamant vrij ethisch verantwoord is, het controleren of de diamant gecertificeerd is door het Kimberley Proces.
Het Kimberley Proces garandeert echter alleen conflictdiamanten, omdat het programma geen rekening houdt met mensenrechtenschendingen buiten conflicten, zoals kinderarbeid of belastingontduiking. Amnesty International roept regeringen en diamantbedrijven op om strengere regels in te voeren rondom de herkomst en het keten van diamanten. Uit een onderzoek van Amnesty International blijkt dat grote diamantairs in de Centraal-Afrikaanse Republiek (CAR) diamanten blijven kopen zonder grondig te controleren of ze zijn gebruikt om gewapende rebellengroepen te financieren.
Bloeddiamanten in België
De twee grootste diamanthandelscentra bevinden zich in België en de Verenigde Arabische Emiraten. Beide zijn lid van het ‘Kimberley Process’ en hebben systemen om de import en export van diamanten te reguleren. Onderzoekers van Amnesty International beweren echter dat het systeem niet waterdicht is vanwege het grote aantal handelaren, diamanten en papierwerk.
Bloeddiamanten vinden nog steeds hun weg naar de markt. Volgens cijfers van de Verenigde Naties uit 2000 werd er voor 52 miljoen dollar aan diamanten vanuit de Centraal-Afrikaanse Republiek naar België geëxporteerd. Tegelijkertijd importeerde België voor 168 miljoen dollar aan diamanten uit de Centraal-Afrikaanse Republiek. Met andere woorden, de geïmporteerde hoeveelheid diamanten was drie keer zo groot als de hoeveelheid die legaal geëxploiteerd werd! Dit wijst op diamantsmokkel door gewapende groepen die diamanten vanuit de Democratische Republiek Congo via de Centraal-Afrikaanse Republiek naar België transporteren.
Antwerpen heeft een extra certificaat gecreëerd om de diamanthandel beter te beheren. Het Antwerp Most Brilliant certificaat vereist van juweliers dat ze voldoen aan strenge kwaliteitsnormen. Het label garandeert transparantie, ethiek, veiligheid, duurzaamheid, service en bedrijfsstabiliteit voor juweliers en groothandelaars die stenen en edelmetalen verkopen. Onafhankelijk onderzoeksinstituut Kiwa inspecteert juweliers om de twee jaar. Dit certificaat geeft echter niet de herkomst van de diamanten aan. Antwerpen vertrouwt op het Kimberley Process certificaat om te doen wat nog steeds niet waterdicht is, zoals eerder vermeld.
Grote diamantcentra wereldwijd voeren te weinig controles uit, waardoor bloeddiamanten relatief snel wereldwijd verhandeld en verkocht kunnen worden. Uit een rapport uit 2010 van het Africa Canada Partnership bleek dat België extra controles uitvoert die verder gaan dan het Kimberley Proces. Andere landen, zoals Canada en Zwitserland, hebben sindsdien vergelijkbare maatregelen ingevoerd.
Diamanten uit het labo
Lab Grown Diamonds zijn diamanten die kunstmatig geproduceerd worden in een lab. Deze in het lab gemaakte diamanten zijn relatief beter voor het milieu dan bloeddiamanten en worden onder goede arbeidsomstandigheden geproduceerd.
Ze zijn met het blote oog niet van natuurlijke diamanten te onderscheiden. Dit benadrukt nogmaals het belang van het verstrekken van een certificaat bij de verkoop van een diamant om ervoor te zorgen dat klanten accurate informatie hebben over hun diamant.
TIP!
Let bij het kopen van een diamant goed op het land van herkomst. In verschillende regio’s in de wereld worden conflicten in stand gehouden door de winsten uit bloeddiamanten. We raden sterk aan om diamanten uit Zimbabwe, Angola, DR Congo, Liberia en Ivoorkust te vermijden.
Landen waar je ethische diamanten uit kunt vertrouwen zijn Canada, Australië, Namibië en Sierra Leone.
Een bezoek waard is de duurzamere juwelier Nico Taeymans. Hij werkt het liefst met ruwe, ongeslepen diamanten. In 2018 ontwierp hij bijvoorbeeld de collectie voor het Antwerp World Diamond Centre. Zijn idee achter de collectie was dat een diamant voor iedereen mooi en betaalbaar kan zijn.
Diamanten worden vaak ingezet in goud of platina, wat belangrijk is om te weten omdat de mijnindustrie ethisch en ecologisch onverantwoord kan zijn. Lees er alles over in het eerste deel van onze gids voor duurzamere en ethischere sieraden. Het derde deel van onze gids voor duurzamere sieraden gaat over circulaire sieraden en hoe gerecyclede materialen worden omgetoverd tot prachtige sieraden.
