24 december 2024
De circulaire economie is ziek, en Europa kijkt weg
- UPV
- Nieuws / Pers
Dundora een schrijnend voorbeeld van Westers afval kolonialisme
Elk jaar dumpt België een miljoen stuks plastic kleding vuile of beschadigde kleding op een textiel afvalberg in Kenia. Dit leidt tot ernstige gezondheids- en milieuproblemen voor kwetsbare gemeenschappen, zo blijkt uit een onderzoek van importgegevens en textielafval onderzoek ter plaatse.
De mini documentaire van Clean Up Kenya en Wildlight voor de Changing Markets Foundation belicht de impact van fast fashion’s afhankelijkheid van goedkope plastic stoffen. De uit polyester ontworpen kleding is ontworpen voor een wegwerpcultuur. Fast fashion kledij is gemaakt om slechts een paar keer gedragen te worden en kan niet hersteld of gerecycled worden. De export van afvalkleding, ook wel trashion genoemd, naar armere landen is een rasechte afschuiving van verantwoordelijkheid van fast fashion retail geworden. Het toont aan dat ze zelf nog lang niet kunnen instaan voor de gevolgen van hun “systematische overproductie”.
De inlever dozen, met recycling reclame, zijn dan ook een toonvoorbeeld van de vele greenwashing campagnes die de grote ketens voeren. Kleinere merken die écht oud textiel willen upcyclen, zamelen gericht materiaal stromen in.
“Deze vorm van sluikstorten onder het mom van donatie, sortering en ‘afvalverwerking’, zou op eigen bodem als sluikstorten aanzien worden, met zware boetes tot gevolg. Maar net door de export mogelijkheden van vandaag, ontsnappen de merken geheel aan hun verantwoordelijkheid”, zegt de Schryver
Het clean up Kenya team maakte schokkende beelden van een uitgestrekte vuilstortplaats in Nairobi, vlakbij verschillende basisscholen. Op sommige plaatsen is het textielafval zo hoog opgestapeld als een gebouw van vier verdiepingen en mondt de kleding afvalberg uit in een rivier. 30% van alle kleding die er gevonden wordt, is plastic. Tussen het afval prijken artikelen van H&M, Nike en Yves Saint Laurent.
Het onderzoek van Clean up Kenya is niet mals:
Van de 3.066.540 stuks gebruikte kleding die elk jaar rechtstreeks van België naar Kenia worden verscheept, bevat tot één op de drie stuks plastic en is van zo’n lage kwaliteit dat ze onmiddellijk worden gedumpt op de textielafvalberg of verbrand om water te verwarmen, om te koken of naar verluidt zelfs om een elektriciteitscentrale van brandstof te voorzien. De gevolgen voor bodem‑, water- en luchtverontreiniging zijn aanzienlijk.
KENIAANSE HANDELAREN MELDEN DAT KLEDING VERVUILD IS MET BRAAKSEL, ZWARE VLEKKEN EN DIERENHAAR, VAN ONZE HUISDIEREN WELLICHT?
Het rapport verwijst naar grote textielinzamelcampagnes van in de sector gekende ngo’s die zich in de markt zetten als oplossing bieders. Hierdoor kunnen de duurzaamheidsclaims van deze liefdadigheidsinstellingen op het gebied van gezondheid, kinderbescherming en internationale ontwikkeling als “loze beloften” worden bestempeld;
De hoeveelheid afgedankte kleding die vanuit wereldwijde bronnen naar Kenia stroomt, is de afgelopen jaren aanzienlijk toegenomen, een stroom die neerkomt op 17 kledingstukken per jaar per Keniaan, waarvan tot 8 nutteloos zijn.
De werkelijke omvang van het probleem is waarschijnlijk veel groter omdat de mini documentaire zich alleen richt op de directe export naar Kenia. Veel gebruikte kleding die door Europese landen wordt uitgevoerd, gaat door een web van landen in en buiten Europa die kleding vermengen en sorteren, waardoor het onmogelijk is deze te traceren. De transparantie moet worden verbeterd om het “witwassen” van gebruikte kleding hard aan te pakken, aldus Changing Markets.
Een verslag over het onderzoek, Trashion, the stealth export of waste plastic clothes to Kenya, werd daags voor het begin van de London Fashion Week gepubliceerd. Changing Markets beschuldigt de sector ervan een explosie van kleding van slechte kwaliteit [1] te veroorzaken en de gevolgen daarvan te verbergen met grotendeels misleidende ethische claims. Merken moeten worden verplicht te betalen voor hun textielafval, aldus Trashion, en kleding moet duurzaam worden ontworpen. De EU plant, tegen de zomer, maatregelen te nemen d.m.v. de uitgebreide producenten verantwoordelijkheid.
Uit douanegegevens blijkt dat de grootste directe exporteurs naar Kenia van gebruikte kleding in Europa in 2021 Duitsland, Polen en het Verenigd Koninkrijk waren. Het gaat meestal om donaties en die handel in tweedehandsartikelen, is voor sommige liefdadigheidsinstellingen een belangrijke inkomstenbron geworden. De meeste kleding die België naar Kenia uitvoert, wordt gekocht bij handelaars in Duitsland, Frankrijk en Nederland, gesorteerd en doorverkocht.
Simidi Musasia, oprichter van Clean Up Kenya, zei: “We zijn naar de Ground Zero van de fast fashion-wereld gegaan om de waarheid aan het licht te brengen. De handel in gebruikte kleding uit Europa is in grote en toenemende mate een handel in verborgen textielafval. Dit afvalkolonialisme zou illegaal moeten zijn. Een groot deel van de kleding die door goedbedoelende mensen aan liefdadigheid wordt geschonken, komt op deze manier terecht. Waarom? Omdat de ruggengraat van de fast fashion industrie bestaat uit plastic, en plastic kleding in wezen troep is. Landen als Kenia zijn de uitlaatklep van de fast fashion. Handelaren kopen gebundelde kleding blind op en dumpen begrijpelijkerwijs het groeiende percentage dat nutteloos blijkt te zijn. In werkelijkheid zadelt onze verslaving aan fast fashion armere landen als Kenia op met vervuilde grond, lucht en water.”
George Harding-Rolls, campagneleider van de Changing Markets Foundation zelf, zei: “Tenzij de mode-industrie fundamenteel wordt veranderd, is wat we in Kenia en de rest van de wereld hebben gezien nog maar het begin. De oplossing is niet om de handel in gebruikte kleding te sluiten, maar om deze te hervormen. We kunnen dit probleem niet oplossen door te recyclen. De industrie heeft grenzen en regels nodig. Daarom verwelkomen wij de door de EU voorgestelde visie. Deze moet alomvattend zijn en strikte doelstellingen voor recycling en hergebruik omvatten, en plastic stoffen belasten om de mode te sturen naar meer hoogwaardige, duurzame stoffen. Recyclingbedrijven mogen zich niet achter hun loze beloften verschuilen en moeten een verbod krijgen op de uitvoer van afgedankte kleding.”
Wil jij meer weten over de vervuilende mode-industrie of hoe je duurzamer met je garderobe kan omgaan?
Schrijf je dan nu in voor onze nieuwsbrief!
Ik wil graag de maandelijkse nieuwsbrief ontvangen met updates over de blog en exclusieve evenementen. Wij gaan uiterst zorgvuldig om met uw persoonlijke gegevens. Meer hierover in onze Privacyverklaring.