8 augustus 2024
Regeneratieve mode: mode met toekomst?
- Productie
Hoe duurzaam is zijde?
Zijde, met haar luxueuze touch, schitterende glans, en zijdezachte feel, wordt al eeuwenlang begeerd en bewonderd. Deze glamoureuze stof, die een van de oudste en meest begeerde materialen ter wereld is, heeft een bijzondere plek veroverd in de harten van mode- en textielliefhebbers. Maar, laten we eerlijk zijn, niet elke zijde is dezelfde diva op de rode loper. In dit artikel trekken we de modewereld in om de geheimen van zijde te ontrafelen. We zetten de spotlights op de verschillen tussen biologische zijde, vredeszijde, en de conventionele variant. Van hun unieke productieprocessen tot de voor- en nadelen: we duiken diep in hun verhalen. Plus, we flitsen de schijnwerpers op duurzamere alternatieven, omdat wie houdt er nu niet van een goed verhaal met een ecologische boodschap?
Zijde’s verhaal is net zo rijk en fascinerend als de stof zelf, reizend door de tijd van meer dan 5000 jaar geleden. Stel je voor: het oude China, een serene setting, en een cocon die toevallig in het theekopje van keizerin Leizu landt. Terwijl ze probeert deze ongewenste gast te verwijderen, begint de cocon te ontvouwen, en voilà, de magie van zijde ontrafelt letterlijk voor haar ogen. Dit was het eureka-moment dat de wereld van textiel voor altijd zou veranderen. De Chinezen hielden dit geheim van zijdeproductie jaloers onder de pet, waardoor zijde een symbool van luxe en rijkdom werd. Het was niet zomaar een stof; het was een legende geweven met mystiek en prestige.
Zijde speelde een belangrijke rol in de oude Zijderoute, een netwerk van handelsroutes dat het Oosten en het Westen met elkaar verbond. Dit ingewikkelde web van handel vergemakkelijkte de uitwisseling van goederen, ideeën en cultuur tussen beschavingen. Zijde werd een symbool van rijkdom, status en luxe, begeerd door keizers, royalty’s en de elite.
Uitleg over verschillende soorten zijdevezels
De magie van zijde begint bij de zijderupsen, de kleine maar machtige architecten achter deze prachtige stof. Onder hen is de Bombyx mori, beter bekend als de moerbeizijderups, de ster van de show. Deze ijverige kleintjes gaan aan de slag met het spinnen van cocons, die gemaakt zijn van één lange, continue draad zijde, geloof het of niet, die wel tot 900 meter lang kan zijn. Stel je voor, een draad zo lang, geweven in een cocon, allemaal door één enkele rups. Het is een klein wonder van de natuur dat de basis legt voor alles wat zijde zo betoverend maakt.
De betovering van zijde ligt niet alleen in haar geschiedenis, maar ook in haar buitengewone eigenschappen. Natuurlijk glad, met een glans die het licht op de meest betoverende wijze vangt, en verrassend licht van gewicht – zijde is het ultieme materiaal voor luxe en comfort. De manier waarop het valt en drappeert, is niets minder dan kunst, waardoor elk kledingstuk direct een meesterwerk wordt. Maar de magie stopt daar niet. Zijde is als een natuurlijke thermostaat, perfect voor elke gelegenheid en elk klimaat, door haar unieke vermogen om de lichaamstemperatuur te reguleren. Of het nu de hitte van de zomer of de koude van de winter is, zijde staat aan je zijde, letterlijk. En voor degenen onder ons met een gevoelige huid? Zijde is een zachte knuffel, hypoallergeen en zacht, waardoor het de perfecte keuze is voor elk huidtype.
Biologische zijde wordt geproduceerd volgens milieuvriendelijke en duurzamere praktijken. Zij wordt gemaakt van zijderupsen die gevoed worden met biologisch geteelde moerbeibladeren, vrij van pesticiden, synthetische meststoffen en genetisch gemodificeerde organismen (GGO’s). Het hele productieproces van zijde, van het voeden van de zijderupsen tot het oogsten van de zijde, verloopt volgens strikte biologische normen.
Biologische zijde bevat geen schadelijke chemicaliën en giftige stoffen, waardoor het veilig is voor zowel de drager als het milieu. Het gebruik van biologische landbouwmethoden helpt de biodiversiteit te behouden, de bodemgezondheid te beschermen en de ecologische impact van de zijdeproductie te minimaliseren. Het zorgt ook voor een beter dierenwelzijn en een ethischere behandeling van de zijderupsen, hoewel de wormen nog steeds worden gedood voordat ze hun cyclus tot motten hebben voltooid.
Ecologisch duurzamer: De productie van biologische zijde minimaliseert het gebruik van chemicaliën, vermindert het waterverbruik en bevordert de gezondheid van ecosystemen.
Gezondheid en comfort: Biologische zijde bevat geen agressieve chemicaliën, waardoor het hypoallergeen is en zacht voor de huid. Het biedt ook ademend vermogen en temperatuurregulatie.
Hoewel de behandeling van de pups diervriendelijker is dan het kookproces in conventionele zijde, wordt de zijderups nog steeds gedood tijdens het droogproces. Dit betekent dat de pop zijn levenscyclus tot mot niet kan voltooien.
‘Peace Silk’, ook bekend als Ahimsa, vrede of wilde zijde, is een wreedheid-vrij alternatief voor conventionele zijde. De productie van vrede zijde is gericht op het minimaliseren van schade aan zijderupsen tijdens het zijde-extractieproces. In tegenstelling tot de conventionele zijdeproductie, waarbij de zijderupsen levend gekookt worden om de zijdedraad te verkrijgen, laat vrede zijde de zijderupsen hun levenscyclus voltooien en als motten uit de cocon komen.
Vrede zijde is geworteld in het principe van geweldloosheid en compassie voor alle levende wezens. Het respecteert het natuurlijke gedrag en de levenscyclus van zijderupsen, zodat ze kunnen veranderen in motten en hun doel in het ecosysteem kunnen vervullen. De productie van vrede zijde bevordert ethische en duurzame praktijken door prioriteit te geven aan het welzijn van dieren en het minimaliseren van schade.
Dierlijk welzijn: De motten kunnen hun levenscyclus op natuurlijke wijze voltooien, dit betekent dat vrede zijde niet alleen diervriendelijk is, maar ook een geschikt materiaal als je een vegetarische levensstijl hebt.
Kwaliteit: De cocon wordt gebroken wanneer de mot tevoorschijn komt, waardoor er veel kortere zijdedraden ontstaan in plaats van één lang filament. Het resultaat is een iets ruwere stof met kleine imperfecties.
Bij de conventionele zijdeproductie worden zijderupsen levend gekookt om de zijdedraad te extraheren. De zijderupsen worden gedood voordat ze als motten uit de cocon komen. Deze methode maximaliseert de lengte en kwaliteit van de zijdedraad, maar geeft aanleiding tot ethische bezwaren met betrekking tot dierenwelzijn.
Ook het gebruik van pesticiden, herbiciden en synthetische meststoffen in de landbouw van moerbeiplanten doet vragen rijzen over de duurzaamheid van deze textielproductie. Deze chemicaliën hebben een aanzienlijke impact op het lokale milieu in de buurt van de boerderijen.
In 2023 waren de top 5 productielanden van conventionele zijde China, India, Oezbekistan, Thailand en Brazilië. In verschillende van deze landen zijn er sociale risico’s. Bijvoorbeeld onethische arbeidsomstandigheden zoals gezondheids- en veiligheidsrisico’s, lange werktijden, lage lonen of andere vormen van uitbuiting.
De zijde-industrie vormt ook een bedreiging voor de genetische biodiversiteit van de zijderupsen. Er is een beperkt aantal mottensoorten dat gebruikt wordt voor de zijdeteelt, wat leidt tot een zeer smalle genetische pool. Dit kan leiden tot een grotere kwetsbaarheid voor ziekten en plagen en een verminderd aanpassingsvermogen van de soorten. Een ander gevolg is het verlies van inheemse rassen en soorten in de lokale omgeving van de boerderijen.
Pros:
Hoogwaardige, natuurlijke vezels: Conventionele zijde staat bekend om zijn uitzonderlijke kwaliteit, glans en levensduur.
Uitgebreide beschikbaarheid: Conventionele zijde is overal verkrijgbaar en wordt gebruikt in verschillende industrieën, waaronder mode en woningtextiel.
Economisch belang: De productie van conventionele zijde ondersteunt het levensonderhoud in veel zijdeproducerende regio’s.
Cons:
Dierenleed: Bij de conventionele zijdeproductie worden zijderupsen gedood, wat ethische bezwaren oproept.
Invloed op het milieu: Voor de conventionele zijdeproductie zijn grote hoeveelheden water, energie en chemicaliën nodig, wat bijdraagt aan vervuiling en ecologische achteruitgang.
Beperkte transparantie: Het gebrek aan transparantie in de conventionele zijdeproductie maakt het moeilijk voor consumenten om een geïnformeerde keuze te maken.
Gelukkig zijn er duurzamere alternatieven voor conventionele zijde die een meer ethische en milieuvriendelijke keuze bieden. Biologische zijde en vrede zijde zijn twee voorbeelden van duurzamere zijdeproductiemethoden die belang hechten aan dierenwelzijn, aandacht voor het milieu en transparantie. Er zijn zelfs bedrijven die biologische vrede zijde produceren, en zo de diervriendelijke en milieuvriendelijke aspecten combineren.
Door voor deze alternatieven te kiezen, kunnen consumenten merken steunen die zich inzetten voor een duurzamere toekomst voor de mode-industrie.
Zijde, een symbool van natuurlijke elegantie en veelzijdigheid, vindt haar weg naar het hart van de duurzame modebeweging. Naarmate consumenten zich meer bewust worden van de ecologische voetafdruk en de ethische implicaties van hun modekeuzes, zien we een stijgende interesse in duurzamere zijdevarianten. Biologische zijde en (organische) vrede zijde staan in de schijnwerpers als voorbeelden van hoe de mode-industrie kan evolueren naar meer verantwoorde productiepraktijken.
Jouw keuzes als consument hebben de kracht om de wereld te veranderen. Door inzicht te krijgen in de verschillen tussen biologische zijde, vredeszijde en conventionele zijde, beschik je over de kennis om keuzes te maken die resoneren met jouw persoonlijke waarden en die duurzamere praktijken bevorderen.
Het gaat niet alleen om het kiezen van een stof, maar ook om het ondersteunen van een toekomst waarin dierenwelzijn, milieu-impact, en transparantie van het productieproces centraal staan.
COSH! speelt een cruciale rol in de beweging naar een duurzamere modewereld. Onze missie? Het licht schijnen op merken die duurzaamheid hoog in het vaandel dragen, met een bijzondere nadruk op biologische zijde, vredeszijde, en andere milieuvriendelijke materialen. We bieden niet alleen informatie, maar ook gemakkelijke toegang tot deze vooruitstrevende merken. Hierdoor krijgen consumenten de tools in handen om bewuste keuzes te maken die niet alleen hun eigen leven verrijken, maar ook een liefdevolle impact hebben op onze planeet en haar bewoners.
We zijn ons echter ook bewust van de complexiteiten die komen kijken bij de productie van zijde. Het is een tijdsintensief proces, met zorg en precisie uitgevoerd, wat zijde transformeert in een product dat synoniem staat voor luxe en exclusiviteit. Deze factoren maken zijde een prijziger keuze, wellicht minder toegankelijk voor dagelijks gebruik, maar des te meer gewaardeerd door diegenen die kiezen voor kwaliteit, duurzaamheid, en de schoonheid van bewust consumeren.
Kortom, zijde is een bijzondere stof met een rijke geschiedenis en onmiskenbare allure. Door de wereld van zijde te verkennen en de verschillen tussen biologische zijde, vrede zijde en conventionele zijde te begrijpen, kunnen we als consument beter geïnformeerde en duurzamere keuzes maken. Of je nu kiest voor biologische zijde vanwege de voordelen voor het milieu, vrede zijde vanwege de respectvolle productiemethoden of duurzamere alternatieven onderzoekt, jouw keuzes kunnen bijdragen aan een meer ethische en verantwoordelijke mode-industrie.