Conclusie
Benieuwd naar meer SHEIN nieuws? Lees hier het COSH! artikel over SHEIN!
Wil je duurzame en ethische mode ontdekken bij jou in de buurt? Neem dan een kijkje in onze shoppinggids!
Productie
Volgens SHEIN zelf hecht het bedrijf veel belang aan de veiligheid en welzijn van haar werknemers. Het merk heeft een eigen code of conduct waarin afspraken worden vastgelegd met alle fabrikanten en leveranciers waarmee ze samenwerken. In deze code of conduct worden er verschillende thema’s besproken, zoals een ban op kinder- en dwangarbeid, dierenwelzijn en eerlijke verloning.
Helaas is deze code of conduct erg vaag verwoord, zonder duidelijke doelstellingen of kwantificeerbare afspraken. Hierdoor is dit geen bindende verplichting voor de fabrikanten en is er dus geen enkele garantie op ethische werkomstandigheden in de productie.
Public Eye is een Zwitserse waakhond organisatie en zusterorganisatie van de schone kleren campagne, die al verschillende onderzoeken deed achter de schermen bij SHEIN. In de praktijk blijkt dat de SHEIN collecties niet in ethische omstandigheden gemaakt worden. In de onderzoeken van Public Eye worden er onveilige werksituaties gerapporteerd, lage lonen en veel overuren. De organisatie noemt het een vorm van impliciete dwangarbeid, waarbij de werknemer niet per uur maar per kledingstuk betaald wordt. Op deze manier hangt het loon af van de snelheid waarmee de arbeider produceert en moeten werknemers soms tot 13 uur per dag of 75 uur per week werken, om nog niet eens aan een leefbaar loon te komen.
SHEIN produceert kleding op een zeer snel tempo. Dagelijks worden er ongeveer 6000 nieuwe items gelanceerd. Hiervoor werkt het bedrijf samen met kleine tot zeer kleine fabrikanten, voornamelijk in China. Doordat dit vaak bedrijven zijn met maar één of twee werknemers, ontbreken er vaak contracten. Hierdoor zijn er ook geen verzekeringen, sociale zekerheid of andere beschermingen voor de werknemers. SHEIN geeft helaas geen informatie vrij over haar productielocaties.
Wel circuleren er op sociale media beelden van waslabels van SHEIN kleren waarop noodkreten zouden staan van fabrieksmedewerkers zoals “Need your help”, “Help me”, “I have dental pain”. SHEIN reageerde hierop via Tiktok. Volgens het merk klopt dit niet en zouden de wasinstructies op kleding van andere merken staan of verkeerd vertaald zijn. Ook betuigen ze dat ze problemen in de toeleveringsketen serieus nemen en hun code of conduct handhaven. Het Vlaamse nieuwsmagazine Knack deed een factcheck naar deze beelden en concludeerde dat ze niet afkomstig zijn van SHEIN kleding.
Toch blijft COSH! sceptisch over de algehele werkomstandigheden in fabrieken die produceren voor SHEIN.
Planeet
Doordat SHEIN een fast fashion business model heeft, heeft dit bedrijf een negatieve impact op de planeet door de productie, transport en het afval dat hierbij ontstaat. Ook de materialen die gebruikt worden in de collectie zijn meestal niet duurzaam. Een groot deel van de collectie is gemaakt van synthetische materialen zoals polyester en polyamide. Deze materialen zijn namelijk goedkoop maar geven bij het dragen en wassen microplastic deeltjes af, die zo in het water en in ecosystemen terecht komen. Lees hier meer over plastic in de oceanen.
SHEIN bracht een duurzamere collectie uit onder de naam ‘EvoluSHEIN’. In deze collectie worden duurzamere materialen gebruikt, zoals Ecovero viscose. Dit is een viscose van het merk Lenzing. De productie van deze viscose gebeurt in een closed-loop systeem, waarbij geen chemicaliën in het milieu eindigen. Ook is de houtpulp van deze viscose afkomstig is uit duurzame bosbouw. Kortom, het gebruik van dit materiaal is wel oké, maar in de massaproductie van SHEIN leidt het gebruik van dit materiaal voor enkele artikelen, níet tot een noemenswaardige verkleining van négatieve ecologische impact.
In de EvoluSHEIN collectie wordt er ook gerecycled polyester gebruikt. Dit is in principe duurzamer dan het gebruik van nieuwe grondstoffen. Maar omdat er veel fraude gepleegd wordt bij gebruik van dit materiaal, is het een claim die met een korreltje zout genomen mag worden. Ook is het nog steeds een synthetisch materiaal en komen er bij het dragen en wassen microplastics vrij van de stof, zelfs meer dan bij virgin polyester door de kortere vezellengte volgens Ilkan Ozkan en Sedat Gundogdu (2020).
Wanneer dit gemengd wordt met andere materialen zorgt het ervoor dat het product in de eindeleven-fase moeilijk recyclebaar is. Producten waarin polyester verwerkt is, zijn daarbovenop ook niet biologisch afbreekbaar.
Circulariteit
De SHEIN kledij is vaak gemaakt van synthetische materialen en blends. Hierdoor zijn de producten moeilijk recyclebaar en niet biologisch afbreekbaar. In de ‘RevoluSHEIN’ collectie is er een deel van de producten 100% Ecovero viscose. Deze kledingstukken zijn wel volledig gemaakt van een natuurlijk materiaal en zijn dus wel biologisch afbreekbaar.
SHEIN zet wel stappen op het vlak van producentenverantwoordelijkheid. Het bedrijf kondigde op de Global Fashion Summit Copenhagen 2022 aan dat ze de komende vijf jaar een bedrag van 50 miljoen dollar doneren aan The Or Foundation. Dit is een non-profit organisatie uit Ghana die het textielafval probleem in de regio aanpakt. Met deze donatie neemt SHEIN voor een deel verantwoordelijkheid voor het afvalprobleem als producent, in andere woorden, zetten ze een EPR (extended producer responsibility) op. Helaas zetten ze geen verdere stappen om minder afval te produceren. Door het hoge tempo waarop SHEIN blijft produceren, zijn ze de oorzaak van de textiel afvalberg. De donatie is dus eerder een leeg gebaar als het niet gevolgd wordt door concrete acties. Vervuiling kun je nu eenmaal niet wegkopen.
De doelstellingen en beloftes van SHEIN klinken op het eerste moment veelbelovend, maar zijn helaas weinig concreet. De retailketen communiceert groots over haar duurzame collectie maar bij COSH! missen we de nodige transparantie en concrete cijfers die hun plannen staven. Laat je als consument dus zeker niet bedotten door grote ketens die beweren duurzaam te zijn, want er is nog een lange weg te gaan. Zeker in het geval van SHEIN, waar snel en goedkoop produceren hoge prioriteit hebben.
Toeleveringsketen
SHEIN geeft geen informatie over haar toeleveringsketen. Door onderzoeken en organisaties zoals Public Eye weten we dat het grootste deel van de productie plaatsvindt in China en andere landen in Azië. Hierdoor moet de kledij helaas een lange afstand afleggen om naar de wereldwijde consumenten van dit merk te reizen.
Om de kleding zo snel mogelijk van fabriek naar de consument te brengen, wordt het vaak via het vliegtuig verzonden, in veel gevallen ook nog eens zonder (hoge) verzendkosten voor de koper. Daarnaast is het ook gemakkelijk om kleding weer te retourneren en helemaal naar China te laten verzenden, daar wordt maximaal 4,50 euro voor aangerekend maar is in de meeste gevallen gratis. Al is het qua inspanning en kosten ook een gemakkelijke optie om de kleding toch in je kast te leggen, ook al ben je misschien niet van plan ze te gaan dragen.
Dierenwelzijn
Op het vlak van diervriendelijkheid zet SHEIN wel stappen vooruit. Het merk zet stappen om dierlijke producten te bannen uit haar collecties. Helaas worden hier geen duurzame alternatieven gebruikt. Het productieproces van synthetisch leer zoals PU leer is eveneens schadelijk voor het milieu en een bron van microplastics tijdens het gebruik van de kleding en accessoires. Hier lees je meer over de impact van vegan leer op het milieu.
Slow Fashion
SHEIN speelt zeer snel in op online trends en heeft een zeer hoog productietempo. Met slechts drie dagen tijd tussen het ontwerp en de verzending van een product. Daarbovenop liggen de prijzen van de collectie zeer laag en is er non-stop uitverkoop op de website. Door de lagere kwaliteit hebben de producten vaak ook geen lange levensduur, waardoor ze helaas snel op de afvalberg belanden. Dit spoort een wegwerpcultuur aan, waarbij je telkens opnieuw iets nieuws kan en moet kopen. Bovendien worden er zoveel nieuwe producten gelanceerd in weinig tijd dat het de andere fast fashion ketens met gemak voorbijschiet.
SHEIN is ook al meerdere keren beschuldigd van plagiaat. Het bedrijf neemt designs van kleinere modemerken over, om die dan te verkopen voor een veel lagere prijs.
Transparantie
SHEIN is helaas niet transparant. Er wordt geen informatie gegeven over productielocaties of herkomst van materialen. Er gebeuren geen audits van de fabrikanten en er zijn geen certificaten die de claims van SHEIN ondersteunen. Organisaties zoals Public Eye melden zelfs dat personen die onderzoek doen naar de werkomstandigheden bij SHEIN hun verkregen informatie geheim houden voor hun eigen veiligheid.