SHEIN

Vol­gens SHEIN zelf hecht het bedrijf veel belang aan de vei­lig­heid en wel­zijn van haar werk­ne­mers. Het merk heeft een eigen code of con­duct waar­in afspra­ken wor­den vast­ge­legd met alle fabri­kan­ten en leve­ran­ciers waar­mee ze samen­wer­ken. In deze code of con­duct wor­den er ver­schil­len­de thema’s bespro­ken, zoals een ban op kin­der- en dwang­ar­beid, die­ren­wel­zijn en eer­lij­ke ver­lo­ning.

Helaas is deze code of con­duct erg vaag ver­woord, zon­der dui­de­lij­ke doel­stel­lin­gen of kwan­ti­fi­ceer­ba­re afspra­ken. Hier­door is dit geen bin­den­de ver­plich­ting voor de fabri­kan­ten en is er dus geen enke­le garan­tie op ethi­sche werk­om­stan­dig­he­den in de productie.

Public Eye is een Zwit­ser­se waak­hond orga­ni­sa­tie en zus­ter­or­ga­ni­sa­tie van de scho­ne kle­ren cam­pag­ne, die al ver­schil­len­de onder­zoe­ken deed ach­ter de scher­men bij SHEIN. In de prak­tijk blijkt dat de SHEIN col­lec­ties niet in ethi­sche omstan­dig­he­den gemaakt wor­den. In de onder­zoe­ken van Public Eye wor­den er onvei­li­ge werk­si­tu­a­ties gerap­por­teerd, lage lonen en veel over­uren. De orga­ni­sa­tie noemt het een vorm van impli­cie­te dwang­ar­beid, waar­bij de werk­ne­mer niet per uur maar per kle­ding­stuk betaald wordt. Op deze manier hangt het loon af van de snel­heid waar­mee de arbei­der pro­du­ceert en moe­ten werk­ne­mers soms tot 13 uur per dag of 75 uur per week wer­ken, om nog niet eens aan een leef­baar loon te komen.

SHEIN pro­du­ceert kle­ding op een zeer snel tem­po. Dage­lijks wor­den er onge­veer 6000 nieu­we items gelan­ceerd. Hier­voor werkt het bedrijf samen met klei­ne tot zeer klei­ne fabri­kan­ten, voor­na­me­lijk in Chi­na. Door­dat dit vaak bedrij­ven zijn met maar één of twee werk­ne­mers, ont­bre­ken er vaak con­trac­ten. Hier­door zijn er ook geen ver­ze­ke­rin­gen, soci­a­le zeker­heid of ande­re bescher­min­gen voor de werk­ne­mers. SHEIN geeft helaas geen infor­ma­tie vrij over haar productielocaties.

Wel cir­cu­le­ren er op soci­a­le media beel­den van was­la­bels van SHEIN kle­ren waar­op nood­kre­ten zou­den staan van fabrieks­me­de­wer­kers zoals ​“Need your help”, ​“Help me”, ​“I have den­tal pain”. SHEIN rea­geer­de hier­op via Tik­tok. Vol­gens het merk klopt dit niet en zou­den de was­in­struc­ties op kle­ding van ande­re mer­ken staan of ver­keerd ver­taald zijn. Ook betui­gen ze dat ze pro­ble­men in de toe­le­ve­rings­ke­ten seri­eus nemen en hun code of con­duct hand­ha­ven. Het Vlaam­se nieuws­ma­ga­zi­ne Knack deed een fact­check naar deze beel­den en con­clu­deer­de dat ze niet afkom­stig zijn van SHEIN kle­ding.

Toch blijft COSH! scep­tisch over de alge­he­le werk­om­stan­dig­he­den in fabrie­ken die pro­du­ce­ren voor SHEIN.

Door­dat SHEIN een fast fas­hi­on busi­ness model heeft, heeft dit bedrijf een nega­tie­ve impact op de pla­neet door de pro­duc­tie, trans­port en het afval dat hier­bij ont­staat. Ook de mate­ri­a­len die gebruikt wor­den in de col­lec­tie zijn meest­al niet duur­zaam. Een groot deel van de col­lec­tie is gemaakt van syn­the­ti­sche mate­ri­a­len zoals poly­es­ter en poly­a­mi­de. Deze mate­ri­a­len zijn name­lijk goed­koop maar geven bij het dra­gen en was­sen micro­plas­tic deel­tjes af, die zo in het water en in eco­sys­te­men terecht komen. Lees hier meer over plas­tic in de oceanen.

SHEIN bracht een duur­za­me­re col­lec­tie uit onder de naam ​‘Evo­luS­HEIN’. In deze col­lec­tie wor­den duur­za­me­re mate­ri­a­len gebruikt, zoals Eco­vero vis­co­se. Dit is een vis­co­se van het merk Len­zing. De pro­duc­tie van deze vis­co­se gebeurt in een clo­sed-loop sys­teem, waar­bij geen che­mi­ca­li­ën in het mili­eu ein­di­gen. Ook is de hout­pulp van deze vis­co­se afkom­stig is uit duur­za­me bos­bouw. Kort­om, het gebruik van dit mate­ri­aal is wel oké, maar in de mas­sa­pro­duc­tie van SHEIN leidt het gebruik van dit mate­ri­aal voor enke­le arti­ke­len, níet tot een noe­mens­waar­di­ge ver­klei­ning van néga­tie­ve eco­lo­gi­sche impact.

In de Evo­luS­HEIN col­lec­tie wordt er ook gere­cy­cled poly­es­ter gebruikt. Dit is in prin­ci­pe duur­za­mer dan het gebruik van nieu­we grond­stof­fen. Maar omdat er veel frau­de gepleegd wordt bij gebruik van dit mate­ri­aal, is het een claim die met een kor­rel­tje zout geno­men mag wor­den. Ook is het nog steeds een syn­the­tisch mate­ri­aal en komen er bij het dra­gen en was­sen micro­plas­tics vrij van de stof, zelfs meer dan bij vir­gin poly­es­ter door de kor­te­re vezel­leng­te vol­gens Ilkan Ozkan en Sedat Gun­dog­du (2020).

Wan­neer dit gemengd wordt met ande­re mate­ri­a­len zorgt het ervoor dat het pro­duct in de ein­dele­ven-fase moei­lijk recy­cle­baar is. Pro­duc­ten waar­in poly­es­ter ver­werkt is, zijn daar­bo­ven­op ook niet bio­lo­gisch afbreekbaar. 

De SHEIN kle­dij is vaak gemaakt van syn­the­ti­sche mate­ri­a­len en blends. Hier­door zijn de pro­duc­ten moei­lijk recy­cle­baar en niet bio­lo­gisch afbreek­baar. In de ​‘Revo­luS­HEIN’ col­lec­tie is er een deel van de pro­duc­ten 100% Eco­vero vis­co­se. Deze kle­ding­stuk­ken zijn wel vol­le­dig gemaakt van een natuur­lijk mate­ri­aal en zijn dus wel bio­lo­gisch afbreekbaar.

SHEIN zet wel stap­pen op het vlak van pro­du­cen­ten­ver­ant­woor­de­lijk­heid. Het bedrijf kon­dig­de op de Glo­bal Fas­hi­on Sum­mit Copen­ha­gen 2022 aan dat ze de komen­de vijf jaar een bedrag van 50 mil­joen dol­lar done­ren aan The Or Foun­da­ti­on. Dit is een non-pro­fit orga­ni­sa­tie uit Gha­na die het tex­tiel­af­val pro­bleem in de regio aan­pakt. Met deze dona­tie neemt SHEIN voor een deel ver­ant­woor­de­lijk­heid voor het afval­pro­bleem als pro­du­cent, in ande­re woor­den, zet­ten ze een EPR (exten­ded pro­du­cer res­pon­si­bi­li­ty) op. Helaas zet­ten ze geen ver­de­re stap­pen om min­der afval te pro­du­ce­ren. Door het hoge tem­po waar­op SHEIN blijft pro­du­ce­ren, zijn ze de oor­zaak van de tex­tiel afval­berg. De dona­tie is dus eer­der een leeg gebaar als het niet gevolgd wordt door con­cre­te acties. Ver­vui­ling kun je nu een­maal niet wegkopen.

De doel­stel­lin­gen en belof­tes van SHEIN klin­ken op het eer­ste moment veel­be­lo­vend, maar zijn helaas wei­nig con­creet. De retail­ke­ten com­mu­ni­ceert groots over haar duur­za­me col­lec­tie maar bij COSH! mis­sen we de nodi­ge trans­pa­ran­tie en con­cre­te cij­fers die hun plan­nen sta­ven. Laat je als con­su­ment dus zeker niet bedot­ten door gro­te ketens die bewe­ren duur­zaam te zijn, want er is nog een lan­ge weg te gaan. Zeker in het geval van SHEIN, waar snel en goed­koop pro­du­ce­ren hoge pri­o­ri­teit hebben.

SHEIN geeft geen infor­ma­tie over haar toe­le­ve­rings­ke­ten. Door onder­zoe­ken en orga­ni­sa­ties zoals Public Eye weten we dat het groot­ste deel van de pro­duc­tie plaats­vindt in Chi­na en ande­re lan­den in Azië. Hier­door moet de kle­dij helaas een lan­ge afstand afleg­gen om naar de wereld­wij­de con­su­men­ten van dit merk te reizen.

Om de kle­ding zo snel moge­lijk van fabriek naar de con­su­ment te bren­gen, wordt het vaak via het vlieg­tuig ver­zon­den, in veel geval­len ook nog eens zon­der (hoge) ver­zend­kos­ten voor de koper. Daar­naast is het ook gemak­ke­lijk om kle­ding weer te retour­ne­ren en hele­maal naar Chi­na te laten ver­zen­den, daar wordt maxi­maal 4,50 euro voor aan­ge­re­kend maar is in de mees­te geval­len gra­tis. Al is het qua inspan­ning en kos­ten ook een gemak­ke­lij­ke optie om de kle­ding toch in je kast te leg­gen, ook al ben je mis­schien niet van plan ze te gaan dragen. 

Op het vlak van dier­vrien­de­lijk­heid zet SHEIN wel stap­pen voor­uit. Het merk zet stap­pen om dier­lij­ke pro­duc­ten te ban­nen uit haar col­lec­ties. Helaas wor­den hier geen duur­za­me alter­na­tie­ven gebruikt. Het pro­duc­tie­pro­ces van syn­the­tisch leer zoals PU leer is even­eens scha­de­lijk voor het mili­eu en een bron van micro­plas­tics tij­dens het gebruik van de kle­ding en acces­soi­res. Hier lees je meer over de impact van vegan leer op het milieu.

SHEIN speelt zeer snel in op onli­ne trends en heeft een zeer hoog pro­duc­tie­tem­po. Met slechts drie dagen tijd tus­sen het ont­werp en de ver­zen­ding van een pro­duct. Daar­bo­ven­op lig­gen de prij­zen van de col­lec­tie zeer laag en is er non-stop uit­ver­koop op de web­si­te. Door de lage­re kwa­li­teit heb­ben de pro­duc­ten vaak ook geen lan­ge levens­duur, waar­door ze helaas snel op de afval­berg belan­den. Dit spoort een weg­werp­cul­tuur aan, waar­bij je tel­kens opnieuw iets nieuws kan en moet kopen. Boven­dien wor­den er zoveel nieu­we pro­duc­ten gelan­ceerd in wei­nig tijd dat het de ande­re fast fas­hi­on ketens met gemak voorbijschiet. 

SHEIN is ook al meer­de­re keren beschul­digd van pla­gi­aat. Het bedrijf neemt designs van klei­ne­re mode­mer­ken over, om die dan te ver­ko­pen voor een veel lage­re prijs.

SHEIN is helaas niet trans­pa­rant. Er wordt geen infor­ma­tie gege­ven over pro­duc­tie­lo­ca­ties of her­komst van mate­ri­a­len. Er gebeu­ren geen audits van de fabri­kan­ten en er zijn geen cer­ti­fi­ca­ten die de claims van SHEIN onder­steu­nen. Orga­ni­sa­ties zoals Public Eye mel­den zelfs dat per­so­nen die onder­zoek doen naar de werk­om­stan­dig­he­den bij SHEIN hun ver­kre­gen infor­ma­tie geheim hou­den voor hun eigen veiligheid.