Week van de Fairtrade 2021: Interview met COSH! op Radio 2

Donderagochtend in de week van de Fairtrade werd Niki De Schryver, founder van COSH!, geïnterviewd door Cathérine Vandoorne van ‘De Madammen’ op Radio 2. Het ging over duurzame en vooral ethisch geproduceerde mode! Lees het interview hier of luister de uitzending terug op de website van Radio 2.

Cathérine Vandoorne: “Als ik Fairtrade zeg, dan is de kans groot dat jij koffie zegt. Of wijn. Dat zijn producten die we al langer kennen met een Fairtrade label. Of chocolade. Daar is mijn man verzot op. Maar Fairtrade kan op zowat alles staan. Ook op kledij bijvoorbeeld. Maar hoe weet je nu dat iets fair gemaakt is? En wat is dat eigenlijk, eerlijke kledij?”

Wat is COSH!?

We dragen allemaal elke dag kledij en het is een deel van onze identiteit. Maar eigenlijk als we het gaan shoppen, weten we niet wat de ecologische en ethische impact is van die shoppingkeuzes. Wij gaan met COSH!, duurzaam shoppen makkelijk maken. Op ons platform kun je bijvoorbeeld zeggen ik ben op zoek naar een jeansbroek en ik wil die gaan kopen in Antwerpen, dan tonen we een lijst met duurzame jeansmerken en een kaart met de lokale handelaren waar je die kunt kopen.

Is er veel duurzame kledij te vinden?

Via ons platform is het écht wel makkelijk, maar als je gewoon de winkelstraten inwandelt is eigenlijk slechts 1% van alle winkels écht duurzaam. Gelukkig groeit het aanbod wel.

Je herkent de bij COSH! Aangesloten winkels ook door onze roos-blauwe raamstickers. Als je de QR-codes op die raamstickers scant, krijg je als het ware het duurzame menu van die bepaalde winkel te zien.

Misschien de belangrijkste vraag. Wat is fair fashion of eerlijke mode?

Eerlijke mode gaat over alle eerlijke en correcte arbeidsomstandigheden doorheen de gehele keten.

Cathérine, ik heb een vraag voor jou. Weet jij hoeveel mensen er van vezel tot verkoop meewerken aan 1 jas?

Cathérine: Uhh… Ik denk een stuk of 10 mensen?

Het zijn er ongeveer 186, dus dat kun je zien als 186 kansen dat er iets kan fout gaan met de arbeidsomstandigheden. Niet enkel bij het stikken of winnen van vezels, maar ook bij het produceren van textiel, het kleuren of de garens voor het textiel. Het is daarom belangrijk om naar de gehele keten te kijken.

En duurzaamheid, als we niet op een milieubewuste manier produceren in andere landen, hebben we een gigantische impact op de lokale gemeenschappen daar. Daarom is het van belang dat je niet enkel met eerlijke arbeidsomstandigheden werkt, maar ook op een milieubewuste manier produceert, anders laat je een te grote voetafdruk na bij de lokale bevolking.

Duurzaamheid en fair trade zijn volgens mij onlosmakelijk met elkaar verbonden. Als bedrijven niet milieuvriendelijk produceren, hebben ze geen faire relatie met de lokale bevolking in de producerende landen. De Noord-Zuid impact gaat veel verder dan enkel eerlijke arbeidsvoorwaarden.

Zijn er dan geen labels of certificaten?

Er zijn heel veel labels, maar het ene label certificeert bijvoorbeeld alleen maar in bepaalde productielanden, of vanaf een bepaalde omzet die bedrijven moeten draaien en in heel veel gevallen kijken labels alleen naar de laatste stap in het productieproces namelijk de assemblage fase van het kledingstuk.

Er is slechts één label die de hele keten controleert, maar die is enkel toepasbaar op organisch geteelde vezels, zoals biokatoen, biowol, of biolinnen. Dat is het GOTS certificaat. In spe zouden ook enkel maar producten met GOTS certificaat mogen aangekocht worden met EcoCheques. Dit label zien we steeds vaker terug in de COSH! handelaren.

Belangrijk is ook Fair Trade certificaat, zij garanderen, naast eerlijke arbeidsomstandigheden, bovendien dat de katoenboeren ook een eerlijk loon ontvangen voor de oogst.

Zijn er veel Belgische ontwerpers die op de faire kar zijn gesprongen?

We zien veel jonge ontwerpers opstaan die radicaal op een andere manier gaan produceren. Ze upcyclen lokale textiel afvalstromen tot nieuwe modieuze kledij. Zo vermijden we dan textielafval aan de andere kant van de wereld gedumpt wordt. Bovendien werken deze lokale ontwerpers samen met stikateliers in de sociale economie en dit schept arbeidskansen in België voor mensen die anders moeilijk werk vinden op de arbeidsmarkt.

Wat zijn de alarmsignalen bij foute kleding?

De geur van kleding zegt al veel over hoe de kleding is gemaakt. Als het té chemisch ruikt, is het wellicht niet zo kosher geproduceerd en ook niet 100% veilig voor de eindconsument. Daar blijf je dus beter van weg. Tegenwoordig zijn heel veel ketens bezig met geurmarketing om dat een beetje te verdoezelen, maar soms merk je het toch als je een kledingstuk uitpakt.

Is het ‘duurzame’ idee bij de grotere merken al doorgedrongen?

JBC en Bel & Bo hebben zich aangesloten bij Fair Wear Foundation, dat is een organisatie die hen helpt om de volledige keten in kaart te brengen en op alle niveaus de arbeidsomstandigheden te verbeteren. H&M hebben eigen consultants om iets op te zetten. In het verleden heeft H&M hele grote beloftes gemaakt om eerlijke lonen te betalen tegen 2018 en daar zijn ze niet in geslaagd. Vorige week (september 2021) heeft Primark een gelijkaardig persbericht uitgestuurd. Ook zij beloven veel te doen in de komende 10 jaar terwijl we verwachten dat er veel gecommuniceerd wordt over stappen die al gezet zijn, niet enkel over beloftes die ze wel of niet zullen waarmaken. Dit is echte greenwashing volgens mij. Bedrijven kunnen beter communiceren over de stappen die ze wel al gezet hebben en deze kwantificeren t.o.v. de ideale situatie.

Cathérine Vandoorne: “Ik hoor het, er is nog heel veel werk aan de winkel, zeker op dat vlak van textiel. Het is trouwens week van de Fair Trade, misschien een moment om te kijken of jouw favoriete product geen eerlijke variant heeft.”

Annelies

Deel